Ai Ngờ Lại Đỗ Trạng Nguyên Bảng Vàng

"Thất nguyệt thập ngũ Tuý Tiên Lâu tống Châu Tử Hiếu phó Vu Giang"

_

Nhuyễn kiệu chu anh được khiêng ra từ Ti Thanh Dao.

Oanh yến của các nhà đang canh giữ ở đại sảnh, thấy Công tử Liên Ngọc vô tội được thả, xác nhận rằng không có gì xảy ra rồi cũng tản đi hết.

Lúc này đã gần đến chính ngọ.

Kiệu đi qua phố Chu Tước ở chính trung tâm nội thành.

Liên Hoa vén rèm châu, nhìn thấy cả đám người nhốn nháo ở phía bắc.

Phía bắc của Đông Cung chỉ cách một con phố là tới tường đông của hoàng thành.

Có một toà môn lâu ở tường thành tên là Tuyên Đức, mỗi năm vào ngày dán thông báo sau kì thi xuân, quan viên bộ Lễ sẽ đứng trên toà lầu này xướng tên các khảo sinh đã đỗ, ấy gọi là Lâm Hiên xướng danh.

Ngày đó, bà con đến xem náo nhiệt tề tựu ở ngoài Chu Tước môn chỉ để nghe tiếng trống của Tuyên Đức lâu, khảo sinh sẽ chờ sẵn ở mấy con phố bên ngoài Tây giác lâu và Đông giác lâu của hoàng thành, kiễng chân ngóng chờ Tuyên Đức môn dán bảng vàng.

Bảng vàng treo lên, xướng vang họ tên.

Các bài thơ phú, sách luận của ba giáp được dán trên mặt tường cho người dân xem.

Bên đường cánh hoa bay như mưa, đông đúc tấp nập.

Ba mươi vị tiến sĩ tân khoa chuẩn bị vào cung dự lễ mừng, trên người mặc cẩm bào hoa văn hồng hạc, đầu đội mũ sa có cài mẫu đơn, vẻ mặt hồng hào xuân phong đắc ý, đối mặt đi ngang qua nhuyễn kiệu.

Liên Hoa không hề che giấu sự hâm mộ trong ánh mắt mình, cho dù bộ quần áo rách nát nhuốm máu trên người y cứ như sẽ làm ô nhiễm màu bách hoa rực rỡ, cũng chẳng hề buông rèm xuống.

"Công tử Liên Ngọc, xét về dáng điệu dung mạo, xét về tài hoa chữ nghĩa, có chỗ nào ngươi kém bọn họ đâu?" Người mặc giáp xích kì lân cưỡi ngựa đi theo nhuyễn kiệu nói, "Để kiếm mấy đồng tiền mà công danh cả đời bị ảnh hưởng, đâu có đáng chứ."

Liên Hoa cười hỏi: "Vị tướng quân này là?"

Tướng quân dáng người cường tráng, khuôn mặt vuông vắn, ánh mắt lộ ra vẻ uy phong lẫm liệt: "Đông Cung Kiêu Long vệ, Quý Xuân, phụng lệnh điện hạ hộ tống công tử về nơi ở."

Liên Hoa nói: "Hoá ra là thống lĩnh Kiêu Long vệ nổi danh ngút trời đây mà, được ngài hộ tống thì ta cũng coi như có thể diện đấy."

Quý Xuân nói: "Đông Cung không lớn, sau này hai ta sẽ thường xuyên gặp nhau thôi."

Liên Hoa nói: "Để mà nói thì, nếu ba ngày nữa ta không tới báo danh, liệu Thái tử điện hạ có nhớ đến việc này không?"

Quý Xuân nói: "Nếu ngươi chạy trốn, hôm đó Kiêu Long vệ sẽ xuất hiện trước cửa căn nhà dưới quê hương Vu Châu của ngươi, đại ca Lãnh Thanh của ngươi tuy không thường gặp ngươi, nhưng tốt xấu gì cũng đã vất vả nuôi ngươi đến mười lăm tuổi, ta nghĩ có thế nào thì ngươi cũng không mong bọn họ bị liên luỵ đâu."

Trong mắt Liên Hoa hiện lên một tia bất ngờ, nhưng bị che giấu rất tốt nên không ai phát hiện ra.

Quý Xuân nói: "Sao công tử lại không đáp?"

Liên Hoa nói: "Nếu đã biết ta họ Lãnh, vì sao lúc thẩm vấn Tạ đại nhân không hỏi, chẳng lẽ là điện hạ không nói cho hắn biết?"

Quý Xuân nói: "Đừng khinh thường thủ đoạn của điện hạ, ngài cho phép ngươi tiếp tục mang thân phận thương nhân An Trang này là bởi vì ngươi còn có giá trị lợi dụng, nghĩ lại cho kĩ xem nên báo đáp như thế nào đi."

Liên Hoa cười nhạt, bỏ qua việc này, đáp lại câu nói lúc ban đầu của Quý Xuân: "Quý thống lĩnh, tuy ta không thể đội mũ hoa cưỡi ngựa trắng vẻ vang vào cung, nhưng ở ngoại thành cũng có tám toà nhà, ba mươi sáu cửa tiệm, của cải trăm vạn, nói ta vì kiếm mấy đồng tiền mà ảnh hưởng công danh cả đời, thế thì đúng là nhìn thấu ta đấy."

Quý Xuân lạnh nhạt nói: "Nhưng mười năm trước khi ngươi lấy thân phận thứ tử của nhà họ Lãnh đến Đông Kinh, chẳng qua mới là một thư sinh nghèo kiết xác thôi mà, ngươi dám nói từng quan tiền ấy đều sạch sẽ sao?"

Nhuyễn kiệu đi qua Chu Tước môn, từ nội thành nhà quan san sát, lầu các hùng vĩ đi đến chỗ ngoại thành buôn bán sầm uất, gấm hoa ngập tràn, khói lửa nhân gian nồng đậm.

Hai bờ sông Biện ngựa xe như nước, náo nhiệt như lúc ban đầu.

Liên Hoa mở quạt xếp, xuyên thấu qua hoa văn trạm rỗng mà nhìn về phía thuyền bè lui tới trên sông Biện, thu lại nụ cười, đôi mắt dần dần bị bao phủ bởi mưa bụi.

—— Thành Biện Lương, Đông Kinh, tới tới lui lui cũng đã mấy hồi rồi.



*

Chuyện lúc còn nhỏ, Liên Hoa không còn nhớ rõ nữa.

Đó là một ngày trời mưa.

Long Vũ quân xông vào phủ đòi tịch thu nhà.

Lão bộc Nhâm thúc cho y ăn vận thành một đứa bé gái, dẫn y thoát khỏi thành Biện Lương dưới đao kiếm nguy nan.

Còn chưa về đến quê nhà Vu Châu, y đã biết cha mẹ và hai vị huynh trưởng đã chết. Quả thực, sau khi cả nhà Tế tửu Quốc tử giám Liên An bị chém, Liên Hoa y trong mắt người đời đã trở thành một người chết.

Năm y và Nhâm thúc đến cậy nhờ nhà Lãnh phu tử, y mới chỉ có sáu tuổi.

Lãnh phu tử là bạn cũ của phụ thân y, là một vị tiên sinh dạy tư thục ở quê nhà Vu Châu.

"Phụ thân con, ôi." Lãnh phu tử như nghẹn họng, bóp bả vai gầy yếu của y, lau đi nước mắt, để lộ ra nụ cười hiền từ, "Sau này đừng nhớ đến cha mẹ con nữa, đây chính là nhà của con, con tên là Lãnh Dịch."

Mấy năm Liên Hoa vừa đến Lãnh gia, cuộc sống trôi qua cũng không tồi.

Sức khoẻ Nhâm thúc còn tốt, mấy đứa nhỏ trong nhà không dám bắt nạt y.

Lãnh phu tử đối xử với y như con mình, ngoài trừ không cho phép y ra khỏi nhà, thì việc học tập đều đầy đủ thi thư lễ nhạc không thiếu cái nào.

Nhưng trời thì phải có lúc mưa gió thất thường, sáu năm sau Nhâm thúc mắc bệnh qua đời, không lâu sau Lãnh phu tử cũng ra đi, hai chỗ dựa trong cuộc sống của y lần lượt sụp đổ, đãi ngộ cũng kém đi rất nhiều.

Người nhà họ Lãnh đều cho rằng y là con riêng của Lãnh phu tử, tuy chủ mẫu không nói ra ngoài nhưng việc âm thầm cắt xén vật dụng đã khiến y hiểu ra mà nhanh chóng dọn đi tự kiếm sống, mới tránh được ánh mắt coi khinh do ăn nhờ ở đậu.

Sức khoẻ y không tốt không làm được việc nặng, may mà chữ viết cũng đẹp lại có kiến thức văn chương, từ việc viết chữ giúp hàng xóm láng giềng trở đi, dần dần cũng có tiếng lành, số tiền kiếm được mỗi tháng cũng đủ nuôi sống mình mà không gặp chuyện gì.

Trưởng huynh Lãnh Thanh nghe được chuyện này, lại gọi y vào từ đường răn dạy một hồi.

—— "Họ Lãnh ta tuy không giàu có, nhưng đâu có thiếu chút tiền nuôi sống đệ? Đợi mấy năm nữa ta sẽ giúp đệ tìm một công việc ở huyện, bây giờ thì cứ yên tâm ở nhà, đừng đi viết lách gì nữa, truyền ra ngoài không hay ho gì cả."

Mấy lời này nghe thì như muốn tốt cho y, nhưng lại là vô tình nhất.

Lãnh Thanh có năng lực bình thường, bất kể là thi thố hay dạy học thì cũng không thể vượt qua được Lãnh phu tử, đã sớm từ bỏ việc công danh mà gây dựng gia đình, làm việc trong phủ một vị quan huyện địa phương.

Mà năm ấy Liên Hoa mới mười ba, cái gì cũng tốt, nhưng không thể có chút vọng tưởng nào cho tương lai được, lấy thân phận thứ tử mà ăn nhờ ở đậu, trước mặt người nhà họ Lãnh vẫn phải duy trì nụ cười cảm kích.

Y không được cho phép tham gia khoa cử.

Đây là điều mà Lãnh phu tử đã dặn dò y trước lúc lâm chung —— Không hỏi quá khứ, không vào sĩ đồ, không cầu công danh.

Y vốn đã nghĩ thông rồi, cả cuộc đời cứ ở lại cái nơi chật hẹp này, cố mà sống là được.

Thế nhưng ngày ấy, y vào quán rượu gọi một hũ rượu nhạt như thường lệ, lúc hơi rượu nồng đượm lại nghe thấy hai vị thư sinh bên cạnh cao giọng đàm luận, không nhịn được mà gia nhập, dõng dạc tặng cho đám thư sinh một bài thơ chua lét.

—— "Thất nguyệt thập ngũ Tuý Tiên Lâu tống Châu Tử Hiếu phó Vu Giang"

(Ngày 15 tháng 7, ở Tuý Tiên lâu tiễn Châu Tử Hiếu đến Vu Giang. Đây là tên bài thơ nha, bên dưới sẽ nói rõ hơn)

Thư sinh thấy y còn chưa trưởng thành đã có tài văn chương như thế, nói là điềm lành, trịnh trọng ghi tạc chuyện này vào lòng.

Mùa xuân năm sau đó, cả huyện giăng đèn kết hoa.

Quan huyện mang bảng hiệu đến nhà họ Lãnh.

Liên Hoa đi theo đám Lãnh Thanh đến trước sảnh tiếp đón.

Quan huyện nói: "Năm nay khảo sinh Châu Tử Hiếu của huyện ta đỗ tiến sĩ cập đệ, nhậm chức Đại lý bình sự ở phủ Khai Phong, đây là danh sách lễ vật hắn gửi về quê nhà, trong đó có nhà các ngươi."

Trên bảng hiệu có bốn chữ to đùng —— Băng Kính Hạc Ảnh.



Lãnh Thanh chắp tay thi lễ: "Nhận ơn này, mỗ xin thay gia phụ nhận lấy."

Quan huyện nói: "Không, không phải cho lão phu tử, mà là cho nhị lang nhà các ngươi."

Lãnh Thanh nghĩ rồi nói: "Nhị lang, ý đại nhân là A Dịch?"

Quan huyện nói: "Đúng thế."

Lãnh Thanh nói: "Đại nhân, ngày không nhầm đấy chứ, A Dịch mới có mười bốn tuổi thôi."

Quan huyện cười nói: "Hầy, bạn vong niên thì thế là đủ quý rồi, nhị lang nhà họ Lãnh có tài lắm đấy."

Liên Hoa đứng hàng sau nghe được lời này, mới nhớ ra tên của vị thư sinh năm ngoái uống rượu cùng y ở quán rượu chính là Châu Tử Hiếu.

Năm đó, khoa cử vẫn chỉ chia thành hai cấp là thi Hương và thi Hội.

Thi Hương ba năm tổ chức một lần, dân gian gọi là thu vi, do châu phủ tổ chức, khảo sinh đỗ được gọi là hương cống. Hương cống sẽ cùng sinh đồ của các đại học viện đến Đông Kinh tham gia kì thi Hội được tổ chức vào năm sau, dân gian gọi là kì xuân vi. Khảo sinh đỗ kì thi Hội gọi là cập đệ, sau khi bộ Lại sắp xếp sẽ nhậm chức, khảo sinh đến từ vùng ngoài kinh thành phần lớn sẽ về địa phương nhậm chức.

Châu Tử Hiếu là tiến sĩ cập đệ của năm đó, ở lại Đông Kinh làm Đại lý bình sự, dẫn đến sự chấn động của cả huyện.

Sở dĩ phải lễ tạ họ Lãnh, là bởi vì bài thơ "Thất nguyệt thập ngũ Tuý Tiên Lâu tống Châu Tử Hiếu phó Vu Giang" của Liên Hoa đã đoán trúng hai vấn đề là hạn hán và thuỷ lợi được nhắc đến trong đề sách luận của kì xuân vi.

Qua chuyện này, cuộc sống của Liên Hoa ở nhà họ Lãnh cũng dễ chịu hơn một chút.

Bốn chữ "Băng Kính Hạc Ảnh" treo cao, chủ mẫu nhìn mà không dám cắt xét lửa than của y nữa, nhưng thứ thật sự ảnh hưởng đến nội tâm của y không phải tấm biển hiệu ấy, mà là những lá thư Châu Tử Hiếu gửi sau đó.

Trong thư có nói, thành Biện Lương Đông Kinh là một nơi có vàng bạc khắp chốn, đèn đuốc rực rỡ không có đêm đen, có điều tương đồng lại có điều khác với trí nhớ của y ngày nhỏ, thật sự khiến người ta trông ngóng.

—— "Lãnh tiểu hữu, đến Đông Kinh đi, Đông Kinh phồn hoa dễ kiếm tiền lắm."

Kiếp này đã vô vọng với công danh rồi, nhưng việc kiếm tiền thì đâu có phân quý tiện sang hèn gì, cũng không ngại sớm quá, chỉ khi y có đủ năng lực thì mới thay đổi được vận mệnh của mình, mới biết năm đó rốt cuộc gia đình mình đã xảy ra chuyện gì.

Mười sáu tuổi, cuối cùng Liên Hoa cũng nói rõ ý nguyện đến Đông Kinh của mình với trưởng huynh Lãnh Thanh.

Lãnh Thanh vừa nghe xong đã sầm mặt, bảo Liên Hoa kéo ống tay áo bên phải lên.

Liên Hoa cúi đầu làm theo, để lộ ra cánh tay, chỉ thấy trên làn da trắng nõn có một hình xăm đầu thú cực kỳ không tương xứng với khí chất của y.

Lãnh Thanh nói: "Trước khi phụ thân qua đời đã tự mình xăm thứ tượng trưng cho kẻ trộm này lên tay đệ, chính là muốn đoạn tuyệt ý niệm trở về Biện Lương của đệ, phòng việc đệ dẫn tai ương diệt môn về cho họ Lãnh."

Liên Hoa không trả lời, yên lặng kéo ống tay áo xuống.

Lãnh Thanh bất đắc dĩ thở dài, nhìn Liên Hoa từ trên xuống dưới.

Thiếu niên mười sáu tươi trẻ đẹp đẽ, tựa như một đoá hoa sen nở ra giữa bùn.

Một chàng thiếu niên như thế nên hướng về ánh dương mà sống, sao có thể trói buộc trong bóng tối mà uống phí tháng năm được?

Lãnh Thanh cũng không biết thân thế của Liên Hoa, chỉ cảm thấy lòng dạ mình hẹp hòi quá, nghĩ đi nghĩ lại cả đêm, cuối cùng đã đưa ra một quyết định trái với ý phụ thân.

Liên Hoa nghe được thì lại thấy bất ngờ: "Huynh trưởng đổi ý rồi ư?"

"Đệ đi đi." Lãnh Thanh đưa cho y một bọc lộ phí, "Mấy năm nay, nhà họ Lãnh tuy không đối xử tốt với đệ nhưng cũng đã nuôi đệ thành người, vi huynh không còn gì để nói, chỉ mong đệ làm gì cũng cẩn thận, chớ có liên luỵ đến người nhà."

Hốc mắt Liên Hoa nóng lên, quỳ xuống đất dập đầu.

Năm Cảnh Nguyên thứ hai mươi, y cứ vậy mà từ biệt Lãnh gia, từ Vu Châu đi thuyền trở về nơi mà mình đã sinh ra —— Thành Biện Lương Đông Kinh.

_

Edit: quanxixii

Beta: Quá Tam Ba Bận