Bloger Ẩm Thực Năm 60

Chuyển ngữ: Dưa Hấu Không Hạt

Huyện Lâm An, trên cổng huyện khắc hai chữ "Lâm An", trải qua mưa gió vẫn chưa bị bào mòn. Hầu hết các tòa nhà cũ có mái ngói cong cong trên đường phố đều trong tình trạng đổ nát, trên tường lốm đốm dán những biểu ngữ lớn, trên tầng hai có rất nhiều cây cột nhô ra khỏi căn gác nhỏ, dùng để phơi đồ như quần áo hay tã trẻ em, màu sắc phần lớn là xanh lam, xanh lục và vàng đất, không khác mấy so với trang phục của người đi đường.

Thị trấn nhỏ phía nam sông Dương Tử đã mất đi vẻ phong tình vốn có từ lâu, lộ ra quang cảnh đầy sức sống đặc hữu của thời đại này.

Lâm Nhiên Nhiên dắt em trai em gái xuống xe, thích thú đi dạo trên đường. Huyện Lâm An có mấy chục nghìn dân, được coi là một huyện lớn. Hiện tại là cuối năm, khắp huyện đều có thể nhìn thấy nông dân vác túi trên vai, áng chừng định lên huyện trao đổi hàng hóa.

Con phố này ở trung tâm huyện Lâm An, cung tiêu xã, bưu điện, tiệm thực phẩm phụ, quán cơm nhà nước đều tập trung ở đây, khiến nơi đây vô cùng sôi động. Đặc biệt, bên ngoài tiệm thực phẩm phụ đã có hàng dài người đang xếp hàng.

Trước tiên Lâm Nhiên Nhiên dẫn em trai em gái đến cung tiêu xã tham quan.

Cảnh tượng ở cung tiêu xã khá giống với những gì Lâm Nhiên Nhiên thấy trong phim dân quốc. Trên tường dán áp phích quảng cáo bán hàng và trích dẫn của các lãnh tụ. Trên quầy cao, nhiều mặt hàng được sắp xếp theo chủng loại lên kệ.

Nhân viên bán hàng đứng sau quầy mặc quần áo lao động màu lam đậm, bọc ngoài tay áo trắng, khuôn mặt lạnh lùng hơn cả lớp băng của buổi sớm mùa đông. Nhiều phụ nữ nông thôn tụ tập trước quầy, nhìn các loại hàng hóa với ánh mắt khát khao, sau đó mỉm cười cẩn thận nhờ nhân viên bán hàng lấy một món ra cho họ xem.

Nhân viên bán hàng nhếch môi, đưa tay nói: "Lấy phiếu, lấy tiền ra đây!"

Quá trời quá đất, tưởng mình là hoàng thái hậu thật chắc. Nhưng ở thời đại này, cung tiêu xã thống trị cả thiên hạ, to từ “ba món lớn[1]” nhỏ như cây kim, viên kẹo đều chỉ mua được ở cung tiêu xã. Nói những nhân viên bán hàng này là hoàng thái hậu cũng chẳng ngoa, mọi nguồn hàng đều nằm trong tay họ.

[1] có ý nghĩa khác nhau ở những thời điểm khác nhau; những năm 70 gồm đồng hồ, xe đạp và máy may; những năm 80 gồm tủ lạnh, tivi màu và máy giặt (theo Baidu)

Chẳng hạn một số mặt hàng phổ biến như đường đỏ, vải, giày cao su dù chị có phiếu cũng chẳng mua được. Đến cung tiêu xã hỏi, lúc nào cũng chỉ nhận được hai chữ: hết hàng! Nhưng nếu là người quen thì nhân viên bán hàng sẽ lấy ra cho chị cứ như có phép thuật, còn có thể bán rẻ nếu hàng lỗi.

Bởi thế, thời nay, người được làm việc tại cung tiêu xã đều là những nhà có quan hệ, nhà ai mà có người thân, bạn bè làm nhân viên bán hàng thì càng là chiếc bánh thơm trong mắt mọi người.

Sau khi xem xét một lượt trong cung tiêu xã, Lâm Nhiên Nhiên thấy tạm thời mình không mua được gì nên dẫn em trai em gái rời đi, nhưng lại thấy cậu em đang nhìn một đứa bé với ánh mắt ước ao. Cậu bé kia mặc áo bông mới, đi theo bà nó, say sưa ăn kẹo.

"Tiểu Cảnh, em muốn ăn không?" Lâm Nhiên Nhiên thấy vẻ mặt của em trai, cúi người hỏi.

"Không... không muốn ạ." Tiêu Cảnh lắc đầu, nước miếng lại không tự chủ chảy ra.

Lâm Nhiên Nhiên sờ đầu nó, đi tới quầy hỏi: "Kẹo trái cây bán thế nào ạ?"

"Kẹo trái cây một đồng, kẹo sữa một đồng tám."

"Cảm phiền chị cho em nửa cân kẹo trái cây."

Nghe Lâm Nhiên Nhiên nói chuyện lịch sự trôi chảy bằng tiếng phổ thông, nhân viên bán hàng liếc cô sau đó mau lẹ lấy nửa cân kẹo trái cây. Lâm Nhiên Nhiên đưa năm hào rồi cầm gói kẹo lên.

Nhân viên bán hàng chộp lấy tay cô: “Ấy, phiếu đâu?”



"Dạ?" Lâm Nhiên Nhiên bối rối.

"Có phiếu đường không?"

Tim Lâm Nhiên Nhiên đập thình thịch. Thôi bỏ đi, cô không có phiếu đường!

“Không có phiếu đường mà ở đây gây rối à?” Nhân viên bán hàng quát, giật kẹo lại.

Lâm Nhiên Nhiên xấu hổ che trán, sao cô có thể quên chuyện này được nhỉ? Lâm Nhiên Nhiên đành kéo em trai em gái sang bên cạnh, Tiểu Thu hiểu chuyện nói: “Chị, bọn em không muốn ăn kẹo.”

"Đúng thế, Tiểu Cảnh cũng không muốn ăn." Tiểu Cảnh ôm đùi Lâm Nhiên Nhiên, đôi mắt to đen láy lộ vẻ sợ hãi, dì bán hàng kia hung dữ y như bà nội, nó sợ dì sẽ đánh chị.

"Không muốn ăn thật à? Vậy chị đưa kẹo này cho các bạn khác nhé." Lâm Nhiên Nhiên thò tay vào túi đeo vai, lấy ra mấy viên kẹo nougat từ trong không gian.

"A! Kẹo!" Tiểu Thu và Tiểu Cảnh vây quanh cô, nhảy cẫng lên, vẻ lo lắng trên khuôn mặt bé bỏng đều bay biến.

Kẹo nougat màu trắng được cắt thành từng miếng cỡ ngón tay cái, cho vào miệng là tan, tỏa ra mùi sữa thơm đậm đà, còn nhai được hạt giòn rôm rốp. Đây là quà Lâm Nhiên Nhiên chuẩn bị tặng cho fan weibo, không ngờ lại dùng để dỗ bọn trẻ.

Ở cung tiêu xã chỉ có kẹo mạch nha và kẹo trái cây, trẻ em nông thôn được một viên đường cũng đủ vui như ăn tết. Còn kẹo sữa chỉ nhà giàu mới nỡ mua, thỉnh thoảng chúng mới được thưởng mấy viên, vô cùng hãnh diện. Hai đứa trẻ chưa từng được ăn thứ kẹo nào thơm ngọt đến vậy, say sưa ăn, quên luôn kẹo trái cây.

Kẹo nougat có mùi thơm ngào ngạt, ở thời đại đến kẹo trái cây cũng là của hiếm, lập tức trở thành tâm điểm chú ý của mọi ánh mắt. Có người hâm mộ hỏi: “Kẹo này cô mua ở đâu thế?”

“Là người nhà mang về từ tỉnh thành ạ.” Lâm Nhiên Nhiên sợ gặp rắc rối nên lấp liếm cho qua.

Lâm Nhiên Nhiên đến quầy hỏi thăm, chi tiền mua hai miếng vỏ quả hồng[3] không cần phiếu cho em trai em gái, một xu một miếng, được bọc trong giấy bóng kính trong suốt. Thời bấy giờ, vỏ quả là hàng thật, mùi táo gai rất đậm, cắn một miếng là miệng lập tức tứa nước bọt.

[3] bánh cuộn làm từ táo gai, một món ăn nhẹ truyền thống

Hai đứa trẻ tay cầm kẹo nougat, tay cầm vỏ quả hồng, ăn đến là vui vẻ, lập tức trở thành đối tượng được đám trẻ ước ao. Lúc Lâm Nhiên Nhiên định dẫn chúng đi, một bà cụ tiến lại gần cô, hỏi: “Cô bé, cháu mua kẹo này ở đâu thế?”

Bà cụ có khuôn mặt phúc hậu, ăn mặc sạch sẽ, mái tóc hoa râm được chải gọn gàng. Tay bà dắt một đứa bé đang mong ngóng nhìn chằm chằm kẹo trong tay Tiểu Thu. Chính là đứa bé ăn kẹo trái cây trong cung tiêu xã vừa nãy.

“Nội ơi, cháu cũng muốn ăn kẹo này, mua cho cháu đi.” Đứa bé nói giọng giòn tan.

Bà cụ hơi nghiêm mặt nói: “Thằng cháu nhà bà thấy mấy đứa ăn kẹo nên đòi mua. Nhưng bà hỏi ở cung tiêu xã thì họ nói không có loại kẹo này. Cháu mua kẹo này ở đâu thế? "

Lâm Nhiên Nhiên cười nói: “Đây là do... người nhà cháu mang từ Thượng Hải về ạ.” Nói xong, cô lấy một viên kẹo đưa cho đứa bé kia.

“Không cần đâu cháu, kẹo này quý lắm.” Vừa nhìn thấy viên kẹo trắng mướt, có cả hạt bên trong, bà cụ biết đó là đồ ngon, vội can ngăn.

Lâm Nhiên Nhiên cười nói: “Không sao ạ, chỉ là một viên kẹo thôi bà.”



Bà cụ nghi ngờ nhìn Lâm Nhiên Nhiên, cô bé này có khí chất và vẻ ngoài ưu tú, nhưng ba chị em ăn mặc rất giản dị, thời nay ai cũng thiếu ăn thiếu mặc, cô bé này lại chịu tặng kẹo đắt tiền cho người khác.

Khiến bà không nhìn thấu.

Thấy người ta rộng rãi như thế, bà cụ vội nói: "Nguyên Nguyên, mau cảm ơn chị đi."

"Cảm ơn chị ạ." Nguyên Nguyên cho viên kẹo vào miệng, sau đó lộ ra vẻ mặt y như Tiểu Thu và Tiểu Cảnh: "Ngon quá!"

“Ngon đúng không?” Tiêu Cảnh tiến tới hỏi.

Nguyên Nguyên lấy hai viên kẹo trái cây đưa cho Tiểu Thu và Tiểu Cảnh mỗi người một viên. Tiểu Thu, Tiểu Cảnh nhìn Lâm Nhiên Nhiên trước, được Lâm Nhiên Nhiên cho phép mới dám nhận. Ba đứa trẻ nhanh chóng đi chơi với nhau.

"Nhìn hai đứa bé này, ngoan ngoãn lễ phép biết bao." Bà cụ khen.

Lâm Nhiên Nhiên cười nói: "Cu cậu nhà bà cũng vừa hiểu chuyện vừa hào phóng lắm ạ."

Bà cụ nhìn Lâm Nhiên Nhiên, muốn nói lại thôi, Lâm Nhiên Nhiên bình tĩnh nhìn bà cụ đang quan sát cô với vẻ mặt khó hiểu, như không biết đang có chuyện gì. Bà cụ thở dài, kéo Lâm Nhiên Nhiên, nói: "Cô bé, cháu lại đây với bà."

Ba đứa trẻ đứng trước cửa cung tiêu xã, người ra người vào nên không sợ bị bắt cóc. Lâm Nhiên Nhiên đi theo bà cụ đến một ngã rẽ cách đó không xa, đây là một nơi yên tĩnh, dễ nói chuyện.

"Cô bé, kẹo này cháu có bao nhiêu? Thằng cháu nhà bà rất thích ăn, bà dùng phiếu đổi với cháu nhé." Bà cụ nói.

Thời nay, mua bán là tội đầu cơ trục lợi, mua bán hàng hóa đều phải nói là "trao đổi".

Lòng Lâm Nhiên Nhiên hơi xao động, cô thật sự chưa từng nghĩ tới việc bán kẹo. Kẹo nougat này vốn dùng cho chương trình rút thăm trúng thưởng trên weibo như một món quà tặng fan. Cô làm tổng cộng vài cân, sau khi tặng đi một nửa, vẫn còn hơn hai cân.

Nếu hôm nay không vì Tiểu Cảnh muốn ăn kẹo thì cô sẽ không nhớ ra. Lâm Nhiên Nhiên nghĩ, loại kẹo này do chính cô đóng gói nên không sợ bị phát hiện có vấn đề. Giá bao nhiêu là phù hợp đây?

Lâm Nhiên Nhiên suy nghĩ, trong một thoáng vẫn chưa trả lời. Sự im lặng của cô bị bà cụ coi là từ chối, bà cụ vội hỏi: “Cô bé, thằng cháu nhà bà mỗi năm mới về ở với bà một tháng, bà là nội nó nên không muốn nó thiệt thòi. Hay là cháu nói cho bà biết người nhà cháu mua kẹo ở cung tiêu xã của tỉnh thành nào, bà sẽ viết thư nhờ người đi mua."

Bà cụ nói chuyện chân thành, Lâm Nhiên Nhiên bình tĩnh lại, nói: "Chỗ cháu còn một ít, nếu bà muốn cháu có thể bán cho bà, nhưng giá..."

"Bà biết đây là đồ ngon, đắt chút cũng không sao, ai bảo thằng cháu nhà bà thích chứ?" Bà cụ lập tức nói.

“Kẹo này ba đồng rưỡi một cân, cộng thêm một cân phiếu đường ạ.” Lâm Nhiên Nhiên nói nhanh: “Nếu bà có phiếu khác đổi với cháu, cháu để sẽ rẻ hơn cho bà.”

Bà cụ suy nghĩ một lúc, ở chợ đen, kẹo trái cây giá một đồng sáu một cân, kẹo sữa hai đồng ba một cân, giá hơi đắt nhưng vẫn nằm trong khả năng chịu đựng của bà. Các con các cháu của bà cụ đều giỏi giang, lễ tết hiếu kính rất nhiều, bà không thiếu tiền, cũng có rất nhiều phiếu.

"Bà có nhiều loại phiếu lắm, tích cóp cũng kha khá. Cháu cần phiếu gì?" Bà cụ hỏi.

Lâm Nhiên Nhiên suy nghĩ, cô tạm thời không thiếu đường, dầu hay lương thực, cô cần phiếu gì đây?