Chuyện Xưa Ở Đào Gia Thôn

Tháng chạp 23, cúng ông Táo.

Sáng sớm Lý thị đã lấy chút thịt thủ, lạp xưởng và đậu phụ khô bỏ vào nồi nấu rồi vớt ra. Trong nồi nổi lên một tầng mỡ đỏ từ thịt khô, chỉ cần cho đậu đũa và củ cải vào chậm rãi hầm để hai thứ đó hút no nước luộc trở nên mềm mại là thành một món cực thơm lại không ngán.

Lý thị lại chưng một lồng màn thầu trắng, làm chút trái cây ngào đường trắng lên làm cống phẩm cúng ông Táo. Mọi thứ chuẩn bị xong rồi thì chỉ cần tới tối cúng là xong.

Tuyết rơi một ngày một đêm đã ngừng, toàn bộ Đào gia thôn phủ trong một lớp áo màu bạc, chỉ có dãy núi xa xa là lộ ra màu xám của đá núi. Mặt trời ló rạng, ánh sáng chói lòa nhưng chẳng chút ấm áp, nó chiếu lên mặt tuyết khiến người ta không dám nhìn thẳng.

Trong sân tích một tầng tuyết thật dày, trên đó có vài dấu chân để lại, có dấu chân của Hoàng Hoàng, Đại Hoa, còn có những dấu chân rất nhỏ của mấy con chim. Bọn nhỏ đã sớm rời giường và được mẹ trang bị đến tận răng, mặc hai tầng quần áo bông thật dày, đội mũ len và bao tay, tất cả đều là mẹ làm. Hơn nữa tụi nó còn bị nghiêm cấm ra ngoài, chỉ có thể chơi trong sân nhà mình, bởi vì sân được lát đá phiến dày nên không lầy lội, không lo làm bẩn giày tất.

Chỉ cần có thể chơi tuyết thì nghiêm lệnh gì cũng không thành vấn đề!

Bọn nhỏ tính toán đắp một người tuyết thật lớn trong sân. Đại Bảo và Tứ Bảo một nhóm, Nhị Bảo và Tam Bảo một nhóm, hai người hợp lực bốc tuyết vào chậu gỗ sau đó dùng sức nẹn chặt. Lúc đổ ra tụi nó chồng hai chậu tuyết lên thế là hoàn thành thân thể của người tuyết. Nữu Nữu mang theo hai bộ bao tay nàng yêu nhất và đứng trước mặt người tuyết vỗ tay nhảy lên vui vẻ hét: “A! A! Đắp người tuyết!”

Đám Đại Bảo lại lăn cầu tuyết, tới kích cỡ tầm quả bóng rổ tụi nó nện chặt sau đó hợp lực nâng lên đặt trên cùng là thành cái đầu.

Hoàng Hoàng điên cuồng chạy trong sân, thậm chí còn đạp chân sau vào người tuyết thế là bị bọn nhỏ tức giận ném tuyết vào người. Nó nhảy bắn ra khỏi sân và mừng rỡ chạy như điên ra ngoài.

Đại Bảo để Tứ Bảo canh người tuyết, nghiêm lệnh không cho Hoàng Hoàng trở về gây sự. Tứ Bảo lập tức duỗi cánh tay, tiến vào trạng thái bảo vệ người tuyết. Nữu Nữu cũng học hắn mà duỗi cánh tay ra bảo hộ người tuyết.

Phần cơ bản của người tuyết coi như đã xong, phần còn lại chỉ là trau chuốt lại. Đại Bảo và Nhị Bảo bưng hai chậu tuyết tràn đầy bắt đầu vây quanh người tuyết sửa chữa, bổ sung. Tam Bảo thì đi nhà bếp tìm mắt mũi cho nó.

“Ca, có phải làm tay cho người tuyết không?” Nhị Bảo hỏi.

“Làm đi! Làm ngắn một chút mới không dễ gãy!” Đại Bảo hạ lệnh.

Vì thế hai người lại bắt đầu làm tay cho người tuyết, nhưng chỉ cần hơi dài một chút sẽ gãy nên hai đứa đành bất đắc dĩ xoa hai quả cầu dính vào làm tay. Tam Bảo tìm được một củ cải đỏ, hai hạt châu của bàn tính để làm mũi và mắt cho người tuyết.



Người tuyết làm xong thế là bọn nhỏ cảm thấy cực kỳ có thành tựu, dù người tuyết này rất thô sơ. Tụi nó vui vẻ nhảy quanh người tuyết, chơi chán lại bắt đầu ném tuyết vào nhau.

Lý thị đốt một chậu than rồi dọn cái bàn trong nhà chính sang một bên và đặt chậu than ở chính giữa phòng. Người lớn vây quanh đó sưởi ấm thương lượng chuyện mua hàng tết.

Lưu thị cắn đứt sợi chỉ trong tay, bông hoa hải đường trên bộ quần áo mới của Nữu Nữu đã hoàn thành. Trương thị cầm lấy bông hoa kia vuốt ve và tấm tắc khen: “Vạt áo và cổ tay áo đều thêu đầy, thật tinh tế, đại tẩu, hải đường màu xanh nhạt này quả thực đẹp mắt!”

Lưu thị hé miệng cười nói: “Làm gì mà tốt như muội nói chứ, chẳng qua là thêu bình thường thôi! Hơn nữa người trong nhà khen nhau đúng là ngượng ngùng!”

Trương thị nháy mắt với Lưu thị với bộ dạng ‘hóa ra tẩu cũng hiểu’ rồi nói: “Đại tẩu, quần áo mới của Nữu Nữu tẩu đừng bỏ đi nhé!” Một chữ cuối cùng hoàn toàn tiết lộ tâm tư muốn sinh con gái của nàng ta.

Lý thị và Trường Quý không nhịn được liếc Trương thị một cái. Không biết Trường Quý nghĩ đến cái gì mà mặt lại đỏ lên. Lý thị lại nhìn chằm chằm hắn một cái sau đó biết rõ còn cố hỏi: “Muốn để lại cho con gái con hả?!”

Trương thị cười hì hì, lại lấy đồ mới của Đại Bảo và Nhị Bảo và nói sang chuyện khác, “Nương, ngài xem quần áo của Đại Bảo thêu lá trúc, của Nhị Bảo thêu phong lan, đúng là không bội phục không được! Đại tẩu thêu tốt thật đó!”

Lý thị cười nói: “Mấy ngày hôm trước đại tẩu con thêu chữ phúc trên mặt giày mà cha mấy đứa cũng phải gật đầu khen ngợi. Tuy đó là hoa văn đơn giản nhưng đường may của nàng tinh tế, phối màu cũng đẹp. Vợ lão nhị cũng phải học nàng đi, tương lai thật sự có con gái để ta xem cái người làm nương như con làm thế nào!”

Trương thị ngượng ngùng nói: “Đến lúc đó chỉ có làm phiền đại tẩu!”

Lưu thị nghiêm túc gật đầu, Trường Phú thì nhìn vợ mình vài cái, trong lòng trộm vui vẻ.

Tiếng bọn nhỏ chơi tuyết truyền tới từ bên ngoài, Lý thị nói với Đào Tam gia: “Lão nhân, ông đi ra ngoài nhìn xem mấy đứa nghịch ngợm kia đang làm gì đi?”

Đào Tam gia đứng dậy ra cửa, và nhanh chóng có tiếng thở phì phì rống lên truyền tới: “Đứa nào moi hạt châu trên bàn tính của ông xuống thế kia?”

Tam Bảo thấy mọi cánh tay đều chỉ về phía mình thế là hắn cười hề hề giả ngu. Thấy ông nội thổi râu trợn mắt thế là hắn nhanh nhẹn moi đôi mắt của người tuyết xuống rồi đưa cho ông mình. Đào Tam gia tức quá thể, bảo nó học tính thì nó không học đã đành, đằng này nó còn moi hạt châu xuống.



Đào Tam gia thổi râu trừng mắt cầm hạt châu đi vào phòng thấy bàn tính lớn của ông quả thực thiếu mất hai hạt. Ông vừa thở phì phì vừa xâu lại như cũ.

Lý thị cười nở hoa, “Ai u, cháu ngoan của ta đúng là có khả năng, nhanh như thế đã phát hiện bàn tính của ông hắn bị lỏng!”

Mấy đứa con trai và con dâu đều vụng trộm cười, Lưu thị liếc xéo Trường Phú một cái ý là “lại con chàng chọc tai họa kìa”. Trường Phú thì chỉ vò đầu cười hề hề.

Đào Tam gia đang cáu nghe thấy bạn già chê cười mình thế là nhanh chóng giục: “Sắc trời không còn sớm nữa, bà còn không mau đi chuẩn bị cống phẩm cúng ông Táo đi!”

Lý thị ngẩng đầu nhìn nhìn ngoài cửa và lẩm bẩm: “Còn sớm mà, ông vội cái gì! Dù sao cúng ông Táo cũng là chuyện của nam nhân!”

Đào Tam quay lại ghế ngồi, cách một lúc lại thúc giục vợ, cuối cùng Lý thị phiền quá phải đứng dậy tới nhà bếp, Lưu thị và Trương thị cũng theo đi.

Mẹ chồng nàng dâu ở trong bếp vội vàng quét tước vệ sinh, lại sắp xếp tủ chén, dọn sạch phân tro trong bếp, bụi bặm cũng phải lau sạch. Làm xong những việc này thì tới khâu chuẩn bị cống phẩm, thịt thủ, thịt khô và lạp xưởng cắt làm ba đĩa, thêm màn thầu và kẹo đường. Trên tường phía đông của nhà bếp dán bức họa ông Táo, qua một năm nó đã bị khói lửa ám mịt mù, cả bức vẽ dính đầy vị nhân gian nên mặt cũng đen thui. Chỉ có thể mơ hồ thấy mấy chữ “Táo quân trên cửu thiên”. Trước bức vẽ có một cái bàn thờ nhỏ, Lý thị lấy vải lau sạch bàn thờ, lấy bát hương ra bỏ tro bên trong đi rồi thêm tro mới vào, nén chặt thả ở chỗ cũ. Cuối cùng bà dọn năm món đồ cúng lên bàn thờ.

Tới hoàng hôn Đào Tam gia cầm bầu rượu và chén rượu cùng ba nén hương, một đôi nến và một bó tiền giấy màu vàng đi vào trong bếp. Lý thị cùng con dâu đi ra ngoài. Trường Phú và Trường Quý mang theo mấy cái bảo cũng tiến vào. Mọi người tuy chỉ mặc áo vải thô nhưng đều chỉnh tề, Đào Tam gia đứng trước bàn thờ dâng hương, đốt nến, lại rót đầy rượu và đốt tiền giấy trong chậu than. Cuối cùng ông mang theo con cháu dập đầu, miệng lẩm bẩm: Táo thần ăn ngon uống tốt, mong ngài nói lời hay trước mặt Ngọc Hoàng Đại Đế, phù hộ nhà chúng ta bình an.

Đào Tam gia lẩm bẩm mãi mới đứng dậy gỡ bức vẽ đen sì kia xuống và lấy một miếng kẹo đường bôi lên miệng Táo quân rồi nói: “Táo quân đã nhận lễ, bốn mùa không tai không sầu”, sau đó nói câu: “Cung tiễn Táo vương gia thăng thiên!”

Trường Phú nhanh chóng lấy con ngựa rơm đã sớm chuẩn bị đưa cho cha mình. Đào Tam gia đặt bức vẽ kia lên lưng ngựa và nổi lửa đốt cả hai thứ trong chậu than!

Táo vương gia thăng thiên, việc cúng ông Táo cũng gần kết thúc. Đào Tam gia cùng con cháu dập đầu cung tiễn, vẻ mặt ông cực kỳ thành kính, bọn nhỏ cũng cố gắng tỏ vẻ thành kính. Ai biết trong lúc dập đầu Tứ Bảo lại không nhịn được đánh rắm hai cái. Đại Bảo và Nhị Bảo cắn răng cố nhịn không cười nhưng Tam Bảo không nhịn được cười ha ha. Tứ Bảo thì nghẹn đỏ mặt, bộ dạng rõ ràng còn muốn đánh rắm tiếp.

Đào Tam gia nhìn mấy cái bảo bằng ánh mắt phức tạp sau đó lại xoay người vái vái Táo vương gia và nhắc mãi: “Táo vương gia chớ trách, mấy đứa nhỏ ngu dại đắc tội ngài, ngu dân lại thêm một chén rượu tạ tội với ngài, mong Táo vương gia chớ trách!”

Cúng ông Táo xong, Tứ Bảo lao ra khỏi nhà bếp bủm bủm đánh một đống rắm.

Đào Tam gia buồn bực đi tới sân trước, Trường Phú và Trường Quý vừa cười vừa trừng mắt nhìn mấy cái bảo rồi cũng đi tới sân trước, chỉ để lại mấy cái bảo cười lăn cười bò!