Cuộc Sống Sâu Gạo Của Mọt Sách Ở Thanh Triều

Tiệc đầy tháng của Hoằng Huy không phung phí phô trương như người ngoài mong đợi. Đây không chỉ vì Tứ bối lặc là người không thích bày vẽ, mà quan trọng hơn là vì bắt đầu từ tháng tư, vùng sông Hoàng Hà có lũ lụt, hàng loạt nạn dân từ Sơn Đông và Hà Nam đổ dồn về kinh thành. Khang Hi đế lệnh cho đại thần bát kỳ chiếu theo địa phận được giao để nấu cháo cứu tế ở ba vùng ngoại thành, phái Đông Quốc Duy, Minh Châu Đẳng giám sát. Hán đại thần, phủ nội vụ cũng tổ chức cứu tế ở ba vùng trên. Tiếp đó, Khang Hi đế sai các bộ ty gửi dân đói Sơn Đông về quê nhà, dân đói Hà Nam thì do Lý Quang Địa tìm cách đưa trở về. Chỉ tiếc, tốp này vừa đi tốp khác đã đến, giá gạo lên cao, trị an trong kinh thành cũng lâm vào báo động, lòng người hoang mang. Vì những chuyện đó mà Dận Chân phải loay hoay đến sứt đầu mẻ trán, thế nên trong thời gian này, tiệc đầy tháng của Hoằng Huy cũng không tiện phô trương.

Một ngày nọ, Khang Hi và mấy vị đại thần cuối cùng cũng chọn lựa xong một loạt chính sách cho những vùng chịu thiên tai, nghe xong những báo cáo dài dằng dặc, chuẩn bị ngày hôm sau sẽ ban bố chúng trên triêu đường. Khang Hi thở phào nhẹ nhõm một hơi, giữ Tứ Tứ lại, rồi cho tất cả lui hết.

“Lão Tứ này, Hoằng Huy có khỏe không?”

“Nhờ hồng phúc của Hoàng a mã, hết thảy đều an khang”.

“Ừ, vậy là tốt rồi”. Ngay sau đó, lão Khang lại nhớ đến một nữ nhân to gan lớn mật, dám dùng Hoằng Huy để đánh cược – Đông Giai Thị Thục Lan phủ Tứ a ca. “Bây giờ sắc trời còn sớm, con nói xem Đông Giai Thị của con đang làm gì? Chắc chưa đi ngủ đâu nhỉ?”

“Ơ…” Dận Chân chợt sững người, không biết đáp sao.

“Trẫm nhớ Đông Giai Thị kia từng nói: quần áo tới đưa tay, cơm tới mở miệng, nhàn rỗi thì đọc sách, tiêu dao tự tại, đôi khi trẫm thật hâm mộ, còn có chút ghen tỵ. Cái gì cũng không cần quản, cái gì cũng chẳng cần lo”.

“Hoàng a mã!”

Khang Hi phất tay một cái: “Không có gì, trẫm hiểu, thân là Hoàng đế Đại Thanh, trách nhiệm của trẫm là giúp cho con dân Đại Thanh được an cư lạc nghiệp. Trẫm nghĩ như vậy, cũng chỉ muốn nói trẫm mệt mỏi mà thôi”.

“Kính xin Hoàng a mã nên vì Đại Thanh mà bảo trọng thân thể”.

“Hôm nay con cũng trở về sớm đi, mấy ngày nay con mệt mỏi đủ rồi”.

“Dạ”.

Sau khi Dận Chân xuất cung hồi phủ, việc đầu tiên hắn làm là đến chỗ Ô Lạt Na Lạp Thị thăm tiểu a ca, chuyện này đã thành thói quen hơn một tháng nay.

Phúc tấn vừa thấy Tứ bối lặc tới liền vội vàng ra nghênh đón: “Gia hôm nay về sớm”.

“Hoằng Huy thế nào? Có ngoan không?”

“Ngoan, không khóc cũng không quấy. Ngũ đệ muội bảo rằng thật giống tính cách của gia”.

“Cho ta nhìn xem nào”.

“Nhỏ giọng chút, đứa bé vừa uống sữa, ngủ chưa bao lâu”.

Dận Chân tiến vào buồng trong, nhìn con trai trong chốc lát liền đi ra, “Cho người dọn cơm, ăn xong ta sẽ đến thư phòng, nhiệm vụ Hoàng a mã giao cho còn một vài chi tiết cần xem xét, ngày mai lâm triều có lẽ sẽ nhắc tới”.



“Vâng. Thúy Châu, lập tức truyền cơm. Tứ gia cũng nên chú ý thân thể của mình, nghỉ ngơi sớm mới phải”.

“Ừ, biết rồi”.

Dận Chân ra khỏi viện của phúc tấn, vốn định đi sang thư phòng của mình, nhưng đột nhiên nhớ đến những lời mà Khang Hi nói hôm nay, chân lại chuyển hướng đi về phía Hinh Thần viện.

Bây giờ lại đúng vào thời điểm tám chuyện sau ăn trước ngủ với Tiểu Thúy của bạn học Đông Thục Lan. Nghe Tiểu Thúy kể lại tin tức thu được từ những hạ nhân mua đồ một cách sinh động như thật, Thục Lan liền dặn dò Tiểu Thúy mấy ngày nay đừng nên ra ngoài, muốn mua gì thì để đàn ông trong viện đi mua, cũng nhắc bọn họ không nên ra ngoài một mình, tốt nhất là đi đôi ba người để đề phòng bất trắc.

“Tiểu thư, thân thích của Tiểu Trụ Tử từ vùng sông Hoàng Hà lên, muốn nương nhờ hắn, nhưng mà trong phủ có quy định không thu nhận người ngoài, hắn muốn xin tiểu thư thưa chuyện với phúc tấn, dàn xếp cho hắn một chút”.

“Dàn xếp kiểu gì? Thu một nhà, mười nhà sẽ tới”.

“Sẽ không đâu ạ, Tiểu Trụ Tử đã cam đoan với nô tỳ rồi”.

“Tiểu Thúy, làm gì cũng phải lượng sức mình. Ta biết ngươi hay đồng cảm với người khác, lòng dạ mềm yếu. Nhưng mà, cho dù ta muốn nhận, cũng không dám nhận. Hoàng thượng mới ban chiếu đưa những nạn nhân kia trở về quê quán, lúc này có mấy người lại tự nguyện đứng vào đầu sóng ngọn gió? Hơn nữa ngươi cũng biết bối lặc gia là người nhất nhất tuân theo quy củ nguyên tắc. Ngươi đi hỏi Tiểu Trụ Tử, xem hắn tình nguyện ở lại phủ bối lặc hay trở về nguyên quán cùng người thân?”

“Nhưng tiểu thư rất thông minh mà, nhất định sẽ có cách”.

Đúng lúc này, Tứ Tứ bước vào phòng khách, chỉ còn cách phòng ngủ một bức mành. Lần này hắn không cho người thông báo, có lẽ trong tiềm thức, hắn không muốn nhìn thấy dáng vẻ cung kính của Đông Thục Lan khi đối diện mình. Hắn đang hi vọng cái gì? Chắc hẳn hắn đang mong chờ nàng có thể chậm rãi nói chuyện với hắn, không mang cố kỵ, như lúc nàng nói chuyện với Tiểu Thúy vậy.

“Ta có cách, thậm chí còn giải quyết được vấn đề số lượng nạn dân quá lớn, Hoàng thượng cũng không cần cưỡng chế đưa bọn họ về nguyên quán, họ sẽ tự động rời đi. Nhưng mà ta nói ra thì có lợi ích gì? Ta thì tính là gì?”

“Đã vậy… tiểu thư có thể nói cho bối lặc gia”.

“Nói thì dễ, làm mới khó, con bé ngốc ạ. Đại Đường có Địch Nhân Kiệt, Đại Tống có Bao Long Đồ*, Đại Thanh chúng ta có ai?” Hình như Lưu Thống Huân – cha của Lưu gù trong phim Thiên hạ lương thương, phải đến khi Tứ Tứ lên ngôi mới ra làm quan, giờ này còn chưa biết đang ở phương trời nào!

* Địch Nhân Kiệt từng giữ chức tể tướng thời kỳ Võ Tắc Thiên trị vì, là người làm quan có tiếng liêm minh.

Bao Long Đồ là Bao Công.

Lưu Thống Huân đỗ tiến sĩ thời Ung Chính, làm quan tới nội các đại học sĩ, quân cơ đại thần, thượng thư Hình bộ; Công bộ; Lại bộ thời Càn Long, tham gia biên tập Tứ khố toàn thư.

“Nô tỳ không rõ”.

Thế nhưng Dận Chân ở bên ngoài thoáng cái đã hiểu: nàng ấy đang ám chỉ tham quan ô lại.

“Ta đọc được trong sách rằng: những năm Đường triều Võ Tắc Thiên từng phát sinh một vụ án về việc quản lý sông ngòi. Hình như hàng năm triều đình đều phát xuống mấy vạn lượng bạc để tu bổ các công trình thủy lợi ven sông, nhưng vì sao Trường Giang và Hoàng Hà năm nào cũng vỡ đê? Có câu trời gây họa có thể tránh, người gây họa tránh không được. Trong vụ án đó, hàng năm triều đình đưa xuống mười lăm vạn lượng bạc, ngươi đoán xem một công trình thủy lợi nhận được bao nhiêu?”

“Tiểu Thúy không biết”. Tiểu Thúy lắc đầu.



“Còn chưa nổi mười văn tiền”.

“Sao lại như vậy được? Bọn họ đã làm gì?”

“Sao lại không được? Đó là do quan lại tìm hết kế này đến kế khác để bóc lột, cái gì mà thuế đi làm, thuế đầu người, còn có phí chuẩn bị, phí chăm sóc, phí chào hỏi, phí hòa giải, hình như còn một khoản rất hay ho gọi là tiền dưỡng liêm* nữa”.

* Tiền dùng để cấp thêm ngoài lương bổng cho quan lại để nuôi dưỡng lòng liêm khiết (Việt Nam mình trước cũng có loại này).

“Tiền… tiền dưỡng liêm?” Tiểu Thúy há hốc mồm.

“Chú ý hình tượng, chú ý hình tượng!”

“Tiểu thư nói quá khoa trương rồi”.

“Khoa trương? Hừ, ngươi cho rằng tiểu thư ta không làm quan mà lại tự nghĩ ra được những khoản thuế siêu việt lạ thường đến vậy à? Ngươi đề cao tiểu thư ta quá”.

“Phải chăng tiểu thư đang nghi ngờ do quan lại địa phương bòn rút trái pháp luật nên kinh thành giờ mới nhiều nạn dân lưu lạc?”

“Điều này còn ‘nghi ngờ’ gì nữa? Có điều mấy lời này cũng chỉ nói trong phòng thôi”.

“Cái này tất nhiên Tiểu Thúy hiểu”.

“Ngươi thử nghĩ xem, nếu như tiền Hoàng thượng dùng để bảo vệ đê điều đi đến đúng chỗ, thì nhờ một công trình trị thủy, bao nhiêu người sẽ có cơm ăn, có việc làm, sao lại dễ dàng rời lên kinh thành. Nếu bây giờ Hoàng thượng có thể phái một người mang bạc đi tu bổ đê thực sự, ta bảo đảm dân chạy nạn ở kinh thành sẽ ít hẳn, bọn họ sẽ tự nguyện đi cùng vị đại nhân kia, căn bản không cần bắt buộc. Nếu không phải đã hết đường sống thì mấy ai lại chịu xa xứ? Tiểu Thúy, ngươi nói nói xem có đúng không?”

“À…”

“Vậy nên, nếu cứ trị phần ngọn mà không trị tận gốc, thì triều đình có dốc thêm nhiều bạc nữa cũng không để làm gì. Phía nam lụt, thì phía bắc hạn; phía đông mà lụt, phía tây lại hạn. Quốc khố hết dùng để tu đông lại sửa tây, vậy lấy đâu ra tiền? Lúc đó thuế má tăng, toàn bộ đống tiền này lại chạy vào túi tiền của bậc làm quan. Đây chính là vòng tuần hoàn ác tính”.

“Vậy chẳng phải Hoàng thượng rất đáng thương à?”

“Đương kim Hoàng thượng đương nhiên thông minh bỏ xa chúng ta, ngươi nghĩ ngài không biết? Chỉ là ngài không làm gì mà thôi. Được rồi, điểm đến là dừng, đương kim Thánh thượng không phải là đối tượng mà chúng ta có thể nghị luận. Ngươi đem những điều khó xử vừa rồi nói hết cho Tiểu Trụ Tử, người chúng ta không thể nhận, bảo hắn tự mình xoay sở. Nói cho hắn biết, nếu có thể giúp được thì chúng ta chắc chắn sẽ nghĩ cách, chỉ là bây giờ thực sự bất lực”.

“Nô tỳ biết rồi thưa tiểu thư”.

Nghe những lời ấy, Dận Chân chìm vào suy tư, sau đó hắn vội vã đứng lên, chạy về thư phòng của mình, đối với tấu chương ngày mai, hắn có một ý tưởng mới. Vừa viết, Tứ Tứ vừa giao việc cho Lỗ Thái: “Cho người thu thập những đồ dùng cần thiết, báo cho Hinh Thần uyển, sau này ta muốn đến đó làm việc”.

“Dạ”.