Đông A Nông Sự

Hắn đưa cho lão Tuất 5 lượng bạc trong túi gấm. Hôm qua hắn vốn vừa thắng cược 200 quan. Hiện nay cũng là một tiểu phú ông. Tuy nhiên hắn cũng không biết giá trị tiền bạc của thời này như thế nào nên tiện tay nhặt một nén bạc vụn. Lão Tuất thấy thế thì tròn xoe mắt. Một bữa cơm thì làm gì đến từng này tiền. Mời mấy chục người cùng ăn thì cũng chỉ hết 1 quan tiền, 5 lượng bạc này là 5 quan tiền. Với mức độ tự cung tự cấp của thời này, 5 quan tiền có thể đủ cho một nhà tá điền ăn vài tháng . Vội nói:

- Ta sẽ gọi người sắp sếp, còn tiền Tứ gia cứ cất đi. Các tá điền xung quanh đây đều là người làm công cho nhà ta, sao dám lấy tiền của gia chủ. Chẳng hay Tứ gia muốn ăn gì?

- Không được, chú cứ liệu mang tiền đi mua, thừa thì mang trả ta. Nhớ mua đồ của nhà nào thì trả tiền cho đàng hoàng. Ta lần đầu gặp mọi người không muốn mang tiếng. Còn cơm nước thì cốt sao cho mọi người vừa ý là được. Ta không có yêu cầu nào. Nhưng nhớ đầy đủ để Đinh Đang nhà ta ăn nhiều nhanh lớn.

Nói xong hắn lại quay sang nhìn Đinh Đang rồi lè lưỡi trêu. Đinh Đang tức lắm nhưng cô bé vẫn phải giữ uy nghiêm của tiểu thư. Chắp tay quay mặt đi chỗ khác. Lão Tuất đi rồi Đinh Đang mới hỏi Bách:

- Tứ thúc chỉ trồng vài cái cây, sai người làm là được. Sao phải nghiêm trọng thế?

Bách xoa đầu Đại hoàng, miệng nói:

- Đinh Đang sinh ở nhà phú hộ, chưa hiểu được hết cái khổ của bá tánh thường dân. Ta mới xuất sơn nhưng đã từng thấy cảnh người ta bị chết đói. Những cây giống định trồng là sư phụ cho ta. Ngài dặn dò đây là các giống cây rất quý, có thể cứu được nhiều người cho nên ta rất trân trọng.

- Khi ta còn nhỏ đã từng thấy người chạy nạn từ bên Đại Lý sang, chết đói rất nhiều. Thúc đừng khinh ta không biết gì? Nhưng cảnh tượng ấy quả thật thê thảm, ta thật không muốn nhớ lại nữa.

Bách không nghĩ cô bé mới hơn chục tuổi đầu đã có những trải nghiệm như vậy. Nhưng nghĩ lại thì mình sống trong thời thái bình quá lâu, đâu biết thời xưa loạn lạc thế nào. Những thứ mình trải qua cả đời trước có khi không sánh bằng một thiếu niên thời này. Hắn đối với thời đại này quả thật có quá nhiều xa cách, dung nhập được hay không còn cần một thời gian dài.

Được một lúc thì thấy tá điền xung quanh lục tục kéo đến, độ hơn chục người, chỉ có nguyên nam nhân. Hắn thấy lão Tuất phân công mọi người làm cơm, mỗi người một việc. Thời này thứ gì cũng thiếu thốn, đến cái bát con dao cũng không đủ hết. Hắn sống nửa đời mới thấy được con người nhiều khi lại sáng tạo như thế. Bát ăn không có, không sao chặt lá chuối rửa sạch là được. Chén uống rượu không có, không sao, chặt cây nứa làm là được … Quả thật chỉ có lao động mới làm cho con người sáng tạo. Chỉ một lúc là bốn mẹt lót lá chuối được bày lên. Một mẹt đặt trịnh trọng trên chõng tre. Còn ba mẹt đặt dưới nền đất. Mỗi mẹt kê lên một kệ cao, mọi người ngồi xung quanh. Trên chõng tre chỉ có hắn và Đinh Đang ngồi, Đại hoàng không lễ phép cũng trèo lên ngồi bên hắn. Hắn cũng hiểu vai vế thời này không phải là thứ mà hắn có thể bỏ qua, tuy khó chịu nhưng hắn cũng đành nói với mọi người:

- Hôm nay ta và Tiểu thư mời mọi người ăn cơm, cảm ơn mọi người đã vất vả. Ta là đồ đệ của Lão gia nhà các người mới nhận về. Ta muốn ở lại đây với mọi người vài ngày để tìm hiểu về việc canh nông. Ta ở trên núi xuống, không quen chuyện khách sáo, mời mọi người ăn cơm thứ nhất để làm quen, thứ hai là muốn hỏi mọi người kinh nghiệm trồng trọt. Mọi người có kinh nghiệm gì hay thì cứ nói, áp dụng hiệu quả thì có thưởng, sai cũng không sao. Bây giờ nhờ lão Tuất giới thiệu từng người cho ta.

Lão Tuất đứng dậy, giới thiệu gần hai chục tá điền cho Bách. Những người này đa số đã vào tuổi trung niên, là những người nghèo khổ không có hoặc đã bán ruộng đất. Cả nhà đi làm thuê cho địa chủ dưới sự quản lý của lão Tuất. Những người này ở rải rác quanh khu vực này. Vài dặm quanh đây đều là đất đai nhà họ Đinh cả. Những người này chỉ biết lao động cho gia chủ để đổi lấy cơm ăn nên ai cũng ít nói. Họ thấy Bách còn nhỏ nhưng nói năng khúc chiết, lại có vài phần thân thiện. Mọi người bắt đầu ăn, Đinh Đang chốc chốc lại gắp cho Đại hoàng một miếng. Khi nàng quên, nó còn tỏ ra giận dỗi, chuyển sang phía Bách, hai cái chân trước cào vào tay hắn. Bọn tá điền thấy cảnh này ai cũng cười trộm, nuôi chó đến mức này, phải là nhà có của ăn của để mới được. Ăn cơm một hồi thì cũng dần trở nên mạnh dạn. Một tá điền tên Cửu đứng dậy nói:

- Hôm nay, lần đầu Tứ gia đến đây, lại mời anh em chúng tôi ăn cơm? Chúng tôi là tá điền của nhà họ Đinh, quanh năm chỉ biết cầy cấy. Tứ gia có việc gì xin cứ sai bảo? Tôi xin mời Tứ gia chén rượu để tỏ lòng tôn kính.

Bách cười đáp lại:

- Ta sẽ uống cạn. Chỉ mong tới đây mọi người giúp ta một số việc. Việc này không khó với mọi người nhưng ngặt nỗi cần có quy củ. Ta có mấy hạt giống sư phụ cho. Muốn trồng để giữ gìn nhưng số lượng ít lắm. Nếu trồng hỏng thì coi như mất, không tìm lại được. Chính vì thế mọi người giúp ta trông coi nó. Ta bận học trên núi cùng Đinh lão, không thể thường xuyên chăm bón được.



Mọi người nhao nhao lên:

- Chẳng hay Tứ gia trồng những cây gì vậy?

- Những cây này có cây mọi người biết, có cây lần đầu mới thấy. Có một ít hạt Lúa, hạt Ngọc Mễ, Lạc, Đậu và một loại cây trái có thể gieo trồng ngay. Ngoài ra có một giống khoai và cây rau nhưng phải trồng vào cuối năm. Những loại này ta sẽ có cách bảo quản. Một số loại đã hơi muộn thời vụ, nhưng không sao.

- Lúa, lạc đậu thì chúng tôi biết. Nhưng Ngọc Mễ là cây gì thưa Tứ gia?

Bách giải thích:

- Đây là một loại cây lương thực có nguồn gốc từ nơi xa xôi bên kia đại dương. Cây cao từ 4-6 thước, trên thân có các đốt như cây tre. Lá hình mũi mác rộng bản, ôm sát thân cây. Khi chín thì ra các quả bắp. Từ quả này ta tách được các hạt. Hạt có thể dùng ăn trực tiếp, làm bánh … Các ngươi sẽ rất thích.

- Thế thì quả thật chưa thấy bao giờ.

- Ta sẽ dặn dò lão Tuất về cách thức trồng, mọi người cứ làm theo là được. Nhưng tuyệt đối không được để ai lại gần số cây trồng này. Đây là bí mật của Đinh gia chúng ta.

- Tứ gia yên tâm, người ngoài không vào đất trồng cấy nhà ta làm gì, nếu có thì chỉ có thể là tá điền táy máy. Nhưng ta dám chắc tá điền nhà ta không ai dám làm thế đâu.

- Vậy chú chuẩn bị cho ta hai mảnh ruộng. Gần lán của chú nhất có thể, quan trọng là chú phải thường xuyên quan sát được.

- Tứ gia cần chân đất thế nào?

- Một nửa ruộng trũng, một nửa lên luống cao, cứ lấy ruộng tốt nhất. Hơn nữa chú vào làng, thu thập tất cả phân gia súc gia cầm, càng nhiều càng tốt, ta sẽ mua hết.

- Những việc này cứ giao cho ta?

- Chúng ta trồng không để thu ngay mà cốt là lấy hạt giống. Vì thế chú chỉ cần làm theo lời ta cho cây sinh trưởng tốt là được.