Ngôi Nhà Nhỏ Trên Thảo Nguyên

Luôn luôn có một khoảng trống vắng trong nhà sau khi Mary đi khỏi. Sáng hôm sau, mẹ vui vẻ nói:

- Laura, bây giờ mẹ sẽ lo may vá cho con. Những bàn tay bận rộn luôn mang lại niềm vui.

Thế là Laura mang vải ra cho mẹ cắt và gian phòng thoáng mát đầy ắp tiếng máy may và sự bận rộn vui vẻ của mẹ cùng Laura đang cùng nhau may đồ. Laura nói:

- Con có ý nghĩ là sẽ may mềm. Con không khâu bằng tường nối dài ở giữa nữa. Nếu con ráp những mép phẳng và khâu bằng máy ở chính giữa, con nghĩ là chúng cũng đủ đều và thậm chí còn có thể coi được hơn.

Mẹ nói:

- Có thể được lắm. Các cụ của mình đã nằm trong mộ sẽ không ưng nhưng dù sao bây giờ cũng là thời mới.

Tất cả những đồ khâu màu trắng được làm xong một cách mau chóng bằng máy may.

Trong lúc bận rộn làm việc, mẹ và Laura bàn về những chiếc áo khoác của cô. Laura nói:

- Chiếc áo nâu của con vừa tốt lại vừa mới, còn chiếc áo bằng vải mịn màu hồng của con hoàn toàn mới. Con còn cần gì may thêm nữa?

Mẹ đáp một cách dứt khoát:

- Con cần thêm một chiếc áo choàng màu đen. Mẹ nghĩ là mỗi người phụ nữ đều nên có một chiếc áo choàng màu đen thật đẹp. Tốt nhất là thứ bảy mình vào thị trấn kiếm hàng. Mẹ nghĩ nên chọn thứ vải nỉ ca-sơ-mia. Vải nỉ mặc rất tốt và thích hợp cho mọi dịp ngoại trừ những ngày hè nóng bức. Rồi khi lo xong hết những chiếc áo choàng này, con cần kiếm một loại hàng đẹp để may đồ cưới.

Laura nói:

- Còn dư thời gian mà.

Giữa cơn sóng công việc mùa hè, Almanzo dành được rất ít thời gian cho việc dựng nhà. Một ngày chủ nhật, anh tới đón mẹ và Laura đi coi khung nhà dựng bên những đống gỗ xoay lưng vào con đường chạy sau khu rừng cây non.

Nhà có ba phòng: một phòng lớn, một phòng ngủ và một phòng chứa đồ ăn với một gian chái phía ngoài cửa sau. Nhưng sau khi Laura xem xong cách phân bố rồi, Almanzo không đưa cô đi coi nhà thêm nữa. Anh nói:

- Cứ để đó cho anh lo. Anh sẽ lợp xong mái trước khi tuyết rơi.

Thế là họ có những chuyến dạo xe dài trong ngày chủ nhật tới khu hồ đôi hoặc hồ Spirit và phía bên kia.

Sáng thứ hai, mẹ trải dài tấm vải nỉ ca-sơ-mia đen bóng và cẩn thận ướm với những mẩu giấy báo để không hoang phí vải rồi mẹ cắt một cách tự tin bằng chiếc kéo lớn. Cắt xong, mẹ ghim chung những thứ cùng loại như vạt áo, thân áo, tay áo lại với nhau. Sau bữa ăn trưa, chiếc máy may được mắc chỉ đen và bắt đầu chạy.

Tiếng máy vang lên đều đều suốt buổi chiều hôm đó và khi Laura vừa lược xong lớp lót mịn cho mấy mảnh vải nỉ thì nhìn thấy Almanzo lái xe tới. Cô nghĩ có chuyện gì xảy ra hoặc ngày thứ ba anh không thể tới được. Cô vội đi ra cửa và anh nói:

- Lên xe đi dạo một chút. Anh có chuyện muốn nói với em.

Trùm chiếc mũ lên đầu, Laura bước ra cùng với anh. Cô hỏi khi Barnum và Skip chạy đi:

- Có chuyện gì vậy?

Almanzo nói một cách nôn nóng:

- Chỉ là thế này thôi. Em có muốn làm một đám cưới lớn không?

Cô ngạc nhiên nhìn anh vì thấy anh phải đến hỏi cô như thế trong khi họ sẽ gặp nhau vào ngày chủ nhật tới. Cô hỏi:

- Tại sao anh hỏi thế?

Anh hỏi lại với vẻ lo lắng hơn:

- Nếu em không muốn thế thì em có muốn là mình làm đám cưới ngay cuối tuần này hoặc đầu tuần tới không? Đừng vội trả lời cho tới khi anh nói rõ lí do cho em biết. Khi anh trở về nhà ở Minnesota vào mùa đông vừa qua, chị Eliza đã bắt đầu phác họa chương trình tổ chức đám cưới thật lớn cho chúng mình ở nhà thờ. Anh đã nói với chị ấy là mình không muốn làm thế và nhắc chị ấy gạt bỏ ý nghĩ kia đi. Sáng nay anh nhận được thư, chị ấy không đổi ý. Chị ấy đang trên đường tới đây cùng với má anh để đứng ra lo đám cưới cho tụi mình.

Laura nói:

- Ô, không

Almanzo nói:

- Em đã biết Eliza. Chị ấy rất cứng đầu, luôn luôn hống hách, nếu chỉ có mình chị ấy thì anh có thể giải quyết xong vấn đề. Má anh thì khác hẳn, bà rất thích mẹ em và em sẽ thích bà ấy. Nhưng khi chị Eliza đã khiến má anh bằng lòng tổ chức đám cưới thật lớn cho tụi mình ở nhà thờ và có mặt ở đây trước khi tụi mình làm đám cưới thì anh không biết làm sao để nói “không” với má. Anh không muốn có một hình thức đám cưới như thế và anh cũng không đủ sức để chi phí tốn kém. Em nghĩ thế nào về chuyện này?

Một hồi im lặng trong lúc Laura suy nghĩ. Rồi cô nói một cách điềm tĩnh:

- Bố không đủ sức để lo cho em một đám cưới như thế. Em muốn kéo dài thêm một chút là để lo cho mình có một ít đồ dùng. Nếu mình làm đám cưới sớm quá, em sẽ không có cả một chiếc áo cưới.

Almanzo hối:

- Hãy mặc chiếc áo mà em đang mặc. Áo đó đẹp rồi.

Laura không thể nín cười:

- Đây là chiếc áo vải mặc trong lúc làm việc. Em đâu có thể mặc được.

Rồi cô bình tĩnh tiếp:

- Nhưng mẹ và em đang may một chiếc áo mà em có thể mặc.

- Như thế là em muốn nói cuối tuần này?

Laura lại im lặng. Rồi cô gom hết can đảm và nói:

- Almanzo, em phải hỏi anh một điều. Anh có muốn em hứa vâng lời anh không?

Một cách tỉnh táo, anh đáp:

- Dĩ nhiên là không. Anh biết đó là một điều trong nghi thức cưới nhưng là điều duy nhất mà người phụ nữ nói. Anh không bao giờ biết có ai là điều đó và cũng không có tới một phần mười đàn ông muốn vợ mình làm thế.

Laura nói:

- Thế thì được, em sẽ không nói vâng theo lời anh.

Almanzo ngạc nhiên hỏi:

- Em cũng đòi nữ quyền, như Eliza hả?

Laura đáp:

- Không. Em không đòi đi bỏ phiếu. Nhưng em không thể hứa một điều mà em sẽ không tuân theo và Almanzo này, ngay cả khi em cố gắng em cũng không nghĩ em có thể vâng lời ai để chống lại sự xét đoán tốt hơn của mình.

Anh nói với cô:

- Anh không bao giờ chờ em hứa. Và cũng không có khó khăn về buổi lễ vì cha Brown không tin ở sự sử dụng từ “vâng lời” đó.



- Ông ấy không thích! Anh chắc không?

Laura chưa bao giờ ngạc nhiên và dễ chịu tới thế.

Almanzo nói:

- Ông ấy cảm nghĩ rất mạnh về điều đó. Anh đã nghe ông ấy tranh luận nhiều giờ và trích dẫn nguyên văn Kinh Thánh để chống lại Thánh Paul về vấn đề đó. Em biết ông ấy là một người thuộc dòng họ của John Brown ở Kansas và tương hợp rất nhiều với ông tổ. Vậy là điều đó ổn rồi chứ? Cuối tuần này hay đầu tuần tới?

Laura nói:

- Được, nếu đó là cách duy nhất để thoát khỏi một đám cưới dềnh dàng. Em sẽ sẵn sàng vào cuối tuần này hoặc ngày đầu tuần tới, bất cứ lúc nào anh nói.

Almanzo tính toán:

- Nếu anh kịp làm xong ngôi nhà, chúng mình sẽ cưới vào cuối tuần này. Nếu không, sẽ trong tuần tới. Hãy quyết định là khi nhà làm xong, mình sẽ đi thẳng tới nhà cha Brown và làm lễ cưới lặng lẽ không có ồn ào gì. Bây giờ anh đưa em về để anh có thể có thời gian làm thêm ít miếng ván cho ngôi nhà trong tối nay.

Trở về nhà, Laura do dự về việc kể lại dự tính. Cô cảm thấy mẹ sẽ nghĩ là một sự vội vã khó coi. Mẹ có thể nói:

- Cưới xin gấp rút, hối tiếc lâu dài.

Tuy nhiên, thực sự hai người không hề hấp tấp. Họ đã ở bên nhau trong ba năm.

Sắp tới giờ ăn tối Laura mới đủ can đảm nói rõ việc cô và Almanzo đã tính làm đám cưới sớm.

Mẹ phản đối:

- Mình không thể may kịp nổi áo cưới cho con.

Laura trả lời:

- Mình có thể may xong chiếc áo vải nỉ đen và con sẽ mặc chiếc áo đó.

Mẹ nói:

- Mẹ không thích nghĩ rằng con sẽ mặc đồ đen trong đám cưới. Con biết người ta thường nói “đám cưới mặc đồ đen là mong theo đường quen quay về.”

Laura nói một cách vui vẻ:

- Đây là chiếc áo mới. Con sẽ đội chiếc mũ cũ màu xanh sáng có bọc lụa xanh da trời và mượn Mẹ chiếc kẹp vàng có trái dâu tây màu đỏ trên đó. Vậy là con mặc cả đồ cũ, đồ mới, đồ đi mượn và có cả màu xanh nữa.

Mẹ bằng lòng:

- Mẹ cũng không nghĩ là có điều gì thực trong những lời nói xưa cũ.

Bố nói:

- Bố nghĩ đó là một điều hợp lí. Con và Almanzo tỏ ra suy đoán tốt.

Nhưng mẹ chưa hoàn toàn vừa ý:

- Hãy mời cha Brown tới đây. Các con sẽ làm đám cưới ở nhà mình, Laura. Cả nhà có thể tổ chức một đám cưới nhỏ.

Laura không chịu:

- Không, mẹ, chúng con không tổ chức bất kì một đám cưới nào và cũng không chờ má của Almanzo tới đây.

Bố nói:

- Laura có lí, em hãy nghĩ lại đi, Caroline.

Mẹ nhìn nhận:

- Dĩ nhiên, em sẽ theo.

32. ĐÁM CƯỚI GẤP RÚT

Carrie cùng Grace đề nghị được lo hết công việc trong nhà để Mẹ với Laura có thể may xong chiếc áo ca-sơ-mia và mỗi ngày trong tuần đó hai người đều cặm cụi khâu vá.

Họ may xong một chiếc áo bó sát có đệm một lớp vải mịn mỏng màu đen đính những đốt xương cá voi trên từng đường nối. Chiếc áo có cổ cao bằng vải nỉ. Các ống tay áo cũng được lót. Tất cả đều dài, đẹp với phần trên hơi loe rộng nhưng vừa vặn ở cườm tay. Một hàng khuy tròn màu đen giữ thẳng chiếc áo bó ở phía trước.

Chiếc váy chỉ vừa chạm đất, ghép phẳng khít ở phía trên nhưng phồng đầy ở phía dưới. Váy được lót bằng lớp vải mịn mỏng với một bộ khung vải phía dưới cao hơn ống giày của Laura. Laura khâu tay những dải viền thật kĩ để không lộ ra một mũi khâu nào.

Chủ nhật đó không có dạo xe. Almanzo chỉ tới một lát trong bộ đồ làm việc và bảo anh đã vi phạm luật lệ làm việc trong ngày lễ Sa-Ba. Anh cho biết sẽ dựng xong nhà trong ngày thứ tư nênám cưới sẽ cử hành vào Thứ Năm. Anh sẽ tới đón Laura vào lúc mười giờ thứ năm vì cha Brown sẽ rời thị trấn trên chuyến xe lửa mười một giờ.

Bố nói với anh:

- Tốt hơn là hãy đánh xe của cậu tới đây vào thứ tư, nếu làm được việc đó, để thu xếp đồ đạc cho Laura.

Almanzo nói anh sẽ làm được việc đó và thế là mọi việc đã xong. Với một nụ cười với Laura, anh hối hả đánh xe đi.

Sáng thứ ba, bố lái xe vào thị trấn và trở về vào buổi trưa với món quà tặng cho Laura là một chiếc rương mới. Bố nói:

- Tốt nhất là hãy xếp hết đồ của con vào đây trong ngày hôm nay.

Chiều hôm đó, với sự giúp đỡ của mẹ, Laura xếp đồ vào trong rương. Con búp bê bằng vải cũ Charlotte cùng tất cả quần áo của cô được đặt gọn vào một hộp các-tông ở chính giữa đáy rương. Kế đó là quần áo mùa đông của cô rồi chăn, gối, khăn, những bộ đồ mới màu trắng và chiếc áo vải màu nâu. Chiếc áo vải mịn màu hồng được xếp cẩn thận ở trên cùng để tránh khỏi bị nhăn. Trong ngăn để nón của chiếc rương, Laura cất chiếc mũ mới gắn lông đà điểu và trong một ngăn mỏng, cô cất kim khâu, kim đan móc và những cuộn chỉ sợi.

Carrie mang tới cho Laura chiếc hộp kính đặt trên bệ tháp nói:

- Em biết là chị thích cái này.

Laura cầm chiếc hộp trong bàn tay do dự. Cô trầm ngâm nói:

- Chị không thích đem chiếc hộp này đi xa chiếc hộp của Mary. Không nên chia cắt chúng.

Carrie chỉ cho cô thấy:

- Chị coi, em đã chuyển chiếc hộp của em tới bên chiếc hộp của Mary. Nó đâu có cô đơn.

Thế là Laura đặt chiếc hộp kính của mình vào trong rương giữa mớ chỉ sợi để nó không thể bị vỡ

Rương đã xếp xong và Laura đóng nắp lại. Lúc đó mẹ trải rộng chiếc mền cũ trên giường. Mẹ nói:

- Con sẽ thích chiếc mền này.



Laura đã giữ chiếc mền có hình “Con bồ câu trong cửa sổ” mà cô khâu khi còn nhỏ trong lúc Mary khâu chiếc mền chín mảnh. Chiếc mền đã được giữ cẩn thận qua nhiều năm. Mẹ gấp chiếc mền lại và đặt lên trên nó hai chiếc gối lớn nhồi căng. Mẹ nói:

- Mẹ muốn con mang theo những cái này theo, Laura. Con đã giúp mẹ giữ đám lông ngỗng mà Bố bắn được ở hồ Nước Bạc. Tất cả vẫn còn tốt như mới và mẹ để dành cho con. Chiếc khăn bàn kẻ ô trắng đỏ này giống hệt như chiếc mà mẹ vẫn luôn luôn có. Mẹ nghĩ nó có thể khiến ngôi nhà mới giống như căn nhà này khi con nhìn thấy chiếc khăn trên bàn.

Và, mẹ đặt chiếc khăn trải bàn còn nằm trong bọc giấy lên trên chiếc gối. Mẹ kéo những góc mền phủ kín hết rồi buộc chặt lại. Mẹ nói:

- Đó, vậy là không sợ bụi bặm.

Almanzo đến vào sáng hôm sau với Barnum và Skip kéo xe. Anh và Bố chất rương đồ và gói mền gối lên xe. Rồi Bố nói:

- Chờ một phút, đừng vội. Bố sẽ quay lại.

Và bố bước vào trong nhà. Mọi người dừng bên xe một lát nói chuyện và đợi bố từ cửa đi ra.

Nhưng bố xuất hiện từ một góc nhà, dắt theo con bò cái nhỏ mà Laura rất thích. Con bò nâu vàng khắp toàn thân và rất dễ thương. Bố lặng lẽ buộc con bò vào sau xe, rồi liệng chiếc cọc cột dây của con bò vào trong xe nói:

- Cọc buộc của nó đi cùng với nó.

Laura kêu lên:

- Ô, bố! Bố thực sự muốn con đem Fawn đi theo con sao?

Bố nói:

- Đúng là bố muốn thế! Thật tội nghiệp nếu con không có nổi một con bê để nuôi dưỡng.

Laura không lên tiếng nổi chỉ nhìn bố bằng ánh mắt biết ơn.

- Liệu nó có được an toàn khi buộc sau những con ngựa kia không?

Mẹ hỏi và Almanzo cam đoan nó sẽ an toàn rồi nói với bố là anh rất biết ơn về món quà tặng là con bò cái này.

Sau đó quay về phía Laura anh nói:

- Anh sẽ trở lại vào mười giờ sáng.

- Em sẽ đợi sẵn.

Laura hứa nhưng khi đứng nhìn theo Almanzo đánh xe đi, cô không thể nhận ra rằng sáng mai cô đã rời khỏi nhà. Dù cố gắng cô cũng không thể nghĩ nổi là chuyến đi sáng mai có nghĩa là cô sẽ không quay về nhà như cô vẫn thường quay về sau những cuộc dạo xe với Almanzo.

Chiều hôm đó, chiếc áo ca-sơ-mia màu đen được may xong và ủi cẩn thận. Rồi mẹ làm một chiếc bánh ngọt lớn bằng bột trắng. Laura giúp mẹ dùng nĩa khuấy những lòng trắng trứng trên một chiếc đĩa bẹt cho tới khi mẹ nói chúng đã đủ quánh rồi.

Laura chà lên cánh tay mặt đang đau nhức cười vui vẻ:

- Cánh tay con còn quánh hơn nữa.

Mẹ nhấn mạnh:

- Chiếc bánh này phải làm thật đúng cách. Nếu con không thể có một tiệc cưới, ít nhất con cũng có một bữa ăn trưa mừng đám cưới ở nhà và một chiếc bánh cưới.

Sau bữa ăn tối hôm đó, Laura mang cây đàn tới cho bố và yêu cầu:

- Bố, bố hãy đàn một lát nhé!

Bố nhấc cây đàn ra khỏi hộp. Bố lên dây một hồi lâu rồi cẩn thận chuốt lại chiếc vĩ. Cuối cùng, bố đặt chiếc vĩ trên những sợi dây đàn và hắng giọng:

- Con muốn nghe bài nào, Laura?

Laura đáp:

- Trước tiên, bố hãy đàn cho Mary rồi sau đó bố đàn lần lượt tất cả những bài ca cổ càng nhiều càng tốt.

Cô ngồi trên bậc cửa và ngay phía trong cửa, bố và mẹ ngồi nhìn ra ngoài đồng cỏ trong lúc bố đàn bản “Cao nguyên Mary.” Rồi trong lúc mặt trời lặn xuống, bố đàn tất cả những điệu nhạc cổ mà Laura đã biết và có thể nhớ.

Mặt trời đã khuất hẳn kéo theo những vệt sáng. Mọi màu sắc nhòa nhạt dần, mặt đất trở thành mờ tối và những ngôi sao đầu tiên đã lấp lánh. Carrie và Grace nhẹ nhàng tới tựa vào người mẹ.

Cây đàn tiếp tục ngân lên trong ánh chiều tàn.

Đàn ngân lên những bài ca mà Laura biết từ khi còn ở khu rừng Big Woods vùng Wisconsin, những điệu nhạc mà bố từng đàn bên ánh lửa trại khi băng qua các cánh đồng Kansas. Đàn nhắc lại tiếng hót của con họa mi dưới ánh trăng bên bờ sông Verdigris, rồi gợi nhớ thuở sống dưới căn nhà hầm bên bờ suối Plum và những đêm mùa đông trong căn nhà mới do bố cất tại đó. Đàn gợi nhớ dịp lễ Giáng sinh bên hồ Nước Bạc, những ngày xuân nối theo và mùa đông ác liệt.

Rồi tiếng đang dìu dặt ngọt ngào hơn với giọng ca trầm lắng của bố hòa theo:

Một thuở chìm sâu vẫn hoài nhắc nhớ

Khi thế gian nhòa nhạt dưới màn sương

Những ước mơ thắm đượm sắc hồng non

Khúc hát yêu thương của thời xa vời vợi.

Khi ánh lửa hồng chìm trong bóng tối

Giấc mộng xưa thành sóng vỗ nhẹ nhàng.

Khúc hát dặt dìu giữa buổi hoàng hôn

Khẽ lay chuyển bóng đêm đen nghiêng ngả

Dù con tim trải một ngày quật quã

Buổi hoàng hôn vẫn vang khúc nhạc xưa

Khúc hát yêu thương dịu ngọt vô bờ.

Trong đáy tim ta mãi ngân vang muôn thuở

Khúc hát yêu thương nghe thấy tự bao giờ

Giữa bước buồn rã rượi nẻo đường xa

Cho tới lúc ngày chập chờn hấp hối

Bóng đêm dài mịt mù giăng khắp lối

Vẫn dịu dàng vang mãi khúc tình ca.