Ngôi Nhà Nhỏ Trên Thảo Nguyên

Vào buổi sáng thứ tư, Laura có một cảm giác khác lạ ở trong tai. Cô hé mền nhìn ra và thấy tuyết dồn đống trên giường. Có tiếng nắp lò bếp va chạm khe khẽ rồi tiếng lửa bắt cháy lách tách. Lúc đó cô hiểu vì sao tai cô lại cảm thấy trống vắng. Tiếng ồn ào của trận bão đã dứt hẳn!

Cô hích cùi chỏ vào người Mary kêu lớn:

- Dậy thôi, Mary! Hết bão tuyết rồi!

Cô nhảy ra khỏi chiếc giường ấm áp bước vào không khí lạnh như băng. Hình như lò bếp đang cháy vẫn không đủ sức nóng. Xô nước tuyết gần như đông cứng lại. Nhưng các ô cửa sổ đọng sương đang rạng sáng ánh nắng.

Bố nói khi bước vào nhà:

- Phía ngoài lạnh hơn bao giờ hết.

Bố khom người trên lò bếp để rũ đám băng đọng trên hàm râu. Băng rớt xèo xèo trên nắp lò và bốc hơi.

Bố chùi râu và tiếp tục nói:

- Gió xé toạc một mảnh giấy chống thấm ở trên mái, dù đã được gắn rất chặt. Không có gì lạ khi mưa và tuyết từ trên mái rớt xuống.

Laura nói:

- Dù sao, bão cũng đã qua rồi.

Thật dễ chịu khi ngồi ăn sáng và ngắm những ô kính cửa sổ ửng vàng.

Mẹ quả quyết:

- Mình sẽ có một mùa thu kéo dài. Cơn bão này đến sớm thế thì không thể là mở đầu cho mùa đông.

Bố thừa nhận:

- Anh chưa bao giờ thấy mùa đông đến sớm như vậy. Nhưng anh không thích cái cảm giác của những con vật.

Mẹ thắc mắc:

- Những con vật nào, Charles?

Bố không thể nói một cách chính xác:

- Có một số dấu vết súc vật ở gần những đống cỏ khô.

Mẹ hỏi nhanh:

- Chúng có giật đổ cỏ không?

Bố đáp:

- Không.

Mẹ nói:

- Vậy thì có sao đâu khi chúng không làm hại gì?

Bố nói:

- Anh đoán là chúng quá mệt do trận bão và đi kiếm chỗ trú ẩn ở bên các đống cỏ. Anh nghĩ là sẽ để cho chúng nghỉ ngơi và ăn một chút trước khi lùa chúng đi. Anh không thể để chúng kéo sập các đống cỏ nhưng chúng có thể ăn một chút và không làm điều gì tệ hại. Nhưng chúng lại không ăn.

Mẹ hỏi:

- Rồi có gì ổn không?

Bố nói:

- Chẳng có gì cả. Chúng chỉ đứng tại đó.

Mẹ nói:

- Thế thì có gì phải lo lắng.

Bố nói:

- Không!

Bố uống trà rồi nói:

- Thôi, anh cứ ra đuổi chúng đi cũng hay.

Bố khoác áo, đội mũ, mang găng tay và bước ra.

Một thoáng sau, mẹ nói:

- Laura, tốt hơn là con nên đi với bố. Bố có thể cần phụ giúp để đuổi đám súc vật khỏi các đống cỏ.

Laura hối hả để mẹ giúp choàng khăn san lên đầu và cài chắc dưới cằm bằng cây kẹp khăn. Những nếp gấp bằng len phủ kín từ đầu tới chân cô. Ngay cả các bàn tay cô cũng ủ dưới chiếc khăn san. Duy nhất chỉ có mặt cô là hở ra.

Ánh nắng phía ngoài khiến cô chóa mắt. Cô hít một hơi dài làn hơi lạnh và đảo mắt ngó quanh. Bầu trời xanh thẳm và khắp mặt đất là màu trắng lay động trong gió. Gió thổi mạnh nhưng không cuốn tung tuyết lên mà chỉ lùa qua đồng cỏ.

Hơi lạnh đập vào má Laura, xộc thẳng vào mũi, lờn trên ngực và bốc thành hơi trong không khí. Cô che một chéo khăn ngang miệng và hơi thở của cô thành sương giá trên đó.

Khi bước qua góc chuồng ngựa, cô nhìn thấy bố đang đi phía trước và nhìn thấy lũ súc vật. Cô dừng lại ngó.

Lũ súc vật đang đứng dưới nắng trong mảng bóng che của những đống cỏ, con màu đỏ, con màu nâu, con lốm đốm và một con màu đen nhạt. Tất cả đều đứng bất động, đầu chúi xuống đất. Tất cả những chiếc cổ màu đỏ, màu nâu lông xù xì đều vươn dài từ những khuôn vai xương xẩu tới những chiếc đầu màu trắng phồng to lên một cách quái đản.

Laura hét lớn:

- Bố!

Bố ra dấu cho cô đứng im tại chỗ. Bố lết qua lớp tuyết đang bay là đà nhích về phía những con vật đó.

Chúng hoàn toàn không giống trâu bò. Chúng đứng im lìm một cách dễ sợ. Cả bầy không hề có một cử động nhỏ. Chỉ hơi thở của chúng khiến khoảng sườn giữa các khung xương hóp lại rồi phình ra. Xương hông và xương vai của chúng nhô lên. Chúng xoải chân ra vững vàng và bất động. Và ở phần đầu của chúng là những khối u màu trắng phồng lên giống như cắm xuống đất dưới lớp tuyết lay động.

Tóc trên đầu Laura dựng đứng lên và một cảm giác kinh hoàng chạy dọc sống lưng cô. Nước mắt trào ra từ những con mắt đang nhìn sững và chảy lạnh buốt trên má cô. Bố tiếp tục đi thật chậm ngược chiều gió. Bố đã tới sát lũ súc vật. Không một con nào cử động.

Bố đứng nhìn một hồi. Rồi bố cúi khom xuống và làm thật nhanh một điều gì đó. Laura nghe thấy một tiếng rống và một thớt lưng bò đực nhô cao nhảy bật lên. Com bò đực màu đỏ lọang choạng chạy và rống lớn. Nó chỉ có một chiếc đầu bình thường với mắt, mũi và chiếc miệng đang mở lớn nhả hơi nước vào trong gió.

Một con khác rống lên và chạy đi giận dữ, lảo đảo. Rồi một con khác nữa. Bố lần lượt làm cùng một điều với tất cả những con khác. Tiếng rống của chúng bốc lên trên nền trời lạnh.

Cuối cùng, tất cả bầy tụ lại kéo đi. Lúc này chúng đi lặng lẽ trong đám tuyết dầy văng tung tóe.

Bố vẫy tay cho Laura trở về trong lúc bố đi coi lại các đống cỏ.

Mẹ hỏi:

- Có gì mà ở ngoài đó lâu vậy, Laura? Lũ trâu bò có làm hư các đống cỏ không?



Cô đáp:

- Không, mẹ! Đầu của chúng.. Con đoán là đầu của chúng bị dính cứng vào mặt đất.

Mẹ kêu lên:

- Đâu có thể như vậy được!

Mary đang ngồi đan trên chiếc ghế gần lò bếp cũng nói:

- Đó đúng là một ý nghĩ kì quái của Laura. Làm sao mà đầu của cả đàn bò có thể đông dính cứng vào mặt đất được, Laura? Đôi lúc thực đáng lo về cách nói của em.

Laura đáp gọn:

- Được, chị hãy hỏi bố!

Cô không thể kể với mẹ và Mary về điều cô đã cảm thấy. Cô cảm thấy bằng một cách nào đó giữa trời đêm hoang vu và bão táp, sự tĩnh lặng ở phía dưới tất cả những âm thanh trên đồng cỏ đã cột giữ lũ bò lại.

Khi bố trở về, mẹ hỏi:

- Có điều gì xảy ra với đám gia súc, Charles?

Bố nói:

- Đầu của chúng bị đông cứng lại cùng với băng và tuyết. Hơi thở của chúng đóng băng trên mắt và trên mũi chúng cho tới khi chúng không nhìn và thở nổi nữa.

Laura ngừng quét nhà, lên tiếng trong sự kinh hãi:

- Bố! Chúng con còn hơi chứ! Chúng con sẽ chết ngạt mất!

Bố hiểu ngay cô đang cảm nghĩ gì. Bố nói:

- Lúc này thì tất cả chúng đều ổn rồi, Laura. Bố đã đập băng khỏi đầu chúng. Lúc này chúng đã thở và bố đoán là chúng đã trú ẩn ở một nơi nào đó.

Carrie và Mary đều trợn tròn mắt và ngay cả mẹ cũng tỏ vẻ kinh hãi. Mẹ nói nhanh:

- Quét cho xong đi, Laura. Còn Charles, trời ơi, sao anh không lo cởi đồ và sưởi ấm đi?

Bố nói:

- Anh có một thứ để khoe với mọi người.

Bố rút bàn tay ra khỏi túi một cách cẩn thận:

- Coi đây, các con, coi xem bố tìm thấy thứ gì trốn trong một đống cỏ.

Bố từ từ mở bàn tay ra. Giữa khoảng trống của chiếc bao tay là một con chim nhỏ. Bố khẽ đặt con chim lên hai bàn tay Mary.

Mary kêu lên trong lúc mấy đầu ngón tay vuốt nhẹ nó:

- Sao, nó đứng thẳng được!

Tất cả chưa từng thấy một con chim như thế. Nó nhỏ giống như hệt bức hình con chim cánh cụt lớn trong cuốn sách bìa xanh của bố “ Những điều kì diệu trong thế giới loài vật”.

Nó cũng có phần ngực trắng, lưng và cánh đen, có những chiếc chân ngắn lui hẳn về phía sau và có cùng bàn chân rộng với màng che. Nó đứng thẳng trên hai chiếc chân ngắn giống như một người tí hon với quần dài và áo khoác màu đen, chiếc sơ-mi trắng ở phía trước và đôi cánh đen nhỏ là hai cánh tay.

- Chim gì vậy, bố? Ô, chim gì vậy?

Carrie kêu lên thích thú và giữ mấy bàn tay nôn nóng của Grace lại:

- Không được đụng nó, Grace.

Bố nói:

- Bố chưa từng gặp một thứ gì như thế. Chắc là nó bị kiệt sức do bão và tình cở rớt xuống đúng đống cỏ. Thế là nó trườn vào trong cỏ để trú ẩn.

Laura nói:

- Đúng là giống chim cánh cụt. Nhưng nó chỉ là một con con.

Mẹ nói:

- Nó lớn hơn hẳn rồi chứ không còn là một con chim non đâu. Coi lông nó kìa.

Bố đồng ý:

- Ừ, nó lớn hẳn rồi.

Con chom nhỏ đứng thẳng trên lòng bàn tay mềm mại của Mary nhìn tất cả bằng cặp mắt đen long lanh.

Bố nói:

- Chắc trước đây nó chưa hề nhìn thấy người ta.

Mary hỏi:

- Làm sao bố biết được, bố?

Bố nói:

- Vì nó không sợ chúng ta.

Carrie năn nỉ:

- Ô, chúng con giữ nó, được không bố? Được không, mẹ?

Bố đáp:

- Được, nhưng còn tùy.

Mấy ngón tay Mary vuốt ve khắp thân hình con chim nhỏ trong lúc Laura kể cho cô nghe cái ức của nó trắng mượt ra sao và lưng nó , đuôi nó và những chiếc cánh nhỏ của nó đen tới mức nào. Rồi các cô cho Grace sờ nhẹ nhàng vào nó. Con chim cánh cụt nhỏ nhoi đứng im lìm nhìn tất cả.

Khi được thả trên nền nhà, nó bước đi một đoạn ngắn. Rồi nó bấu những vuốt chân trên mặt ván và vỗ vỗ những cánh nhỏ.

Bố nói:

- Nó không thể bay được đâu. Đây là một loại chim dưới nước. Nó phải bắt đầu bay từ trong nước vì ở đó nó mới có thể dùng những bàn chân có màng kia để tăng tốc độ.

Cuối cùng con chim được đặt vào trong một chiếc hộp ở góc nhà. Nó đứng nhìn mọi người bằng những con mắt tròn đen láy sáng long lanh và tất cả đều thắc mắc không rõ thức ăn của nó là gì.

Bố nói:

- Đây là một cơn bão quẩn quanh kì lạ. Anh không thích chút nào cả.



Mẹ nói:

- Sao, Charles, đó chỉ là một trận bão tuyết. Lúc này có vẻ mình đã có được thứ thời tiết ấm áp. Trời để bắt đầu ấm lên rồi.

Mary lại nhấc món đồ đan lên và Laura tiếp tục quét. Bố đứng bên cửa sổ và một lát sau, Carrie dắt bé Grace rời khỏi con chim cánh cụt nhỏ để nhìn ra ngoài.

Carrie chợt kêu lên:

- Ô, coi kìa! Những con thỏ lớn!

Xung quanh chuồng ngựa có tới một tá thỏ đang nhảy nhót.

Bố nói:

- Cái quái quỉ này đã sống trên dám cỏ khô của mình suốt thời gian có bão. Phải đem súng ra kiếm một bữa thịt thỏ hầm mới được.

Nhưng bố vẫn đứng bên cửa sổ ngắm lũ thỏ chứ không tiến về phía cây súng.

Laura nài xin:

- Tha cho chúng lần này đi, bố. Sở dĩ chúng tới chỉ vì chúng phải tới thôi, chúng cần tìm chổ trú ẩn.

Bố nhìn mẹ và mẹ mỉm cười:

- Mình không đói lắm, Charles, và em rất mừng về những thứ mình đã có để qua cơn bão.

Bố nói:

- Thôi, anh nghĩ là anh có thể chia một chút cỏ khô với lũ thỏ đó.

Bố cầm lấy xô nước và đi ra giếng.

Khi bố mở cửa, không khí ùa vào lạnh hơn nhưng nắng đã bắt đầu làm tan tuyết trên bờ phía nam của căn lều.

06. MÙA THU MUỘN

Sáng hôm sau chỉ còn những mảnh băng vụn trong xô nước và ban ngày đã có nắng ấm. Bố mang bẫy đi đặt để bắt lũ cầy hương trong đầm Big Slough còn Carrie và Grace chơi ở ngoài sân.

Con chim cánh cụt nhỏ không ăn gì. Nó không bật ra tiếng kêu nào nhưng Carrie và Laura nghĩ nó nhìn mọi người bằng ánh mắt thất vọng. Nó sẽ chết nếu không có thức ăn nhưng nó tỏ ra không biết làm cách nào để ăn những thứ mà mọi người đưa tới.

Trong bữa ăn trưa, bố cho biết băng đang tan trên hồ nước Bạc. Bố nghĩ rằng con chim nhỏ lạ lùng kia có thể tự lo cho nó trên mặt nước thênh thang. Thế là sau bữa ăn, Laura và Mary mặc áo khoác, choàng mũ trùm đi theo bố tới chỗ thả con chim cánh cụt nhỏ.

Hồ nước Bạc đang gợn những lớp song bạc và xanh nhạt dưới bầu trời màu xanh nhạt ấm áp. Băng chỉ còn dọc theo những mé bờ và là những tảng màu xám phẳng nổi lềnh bềnh trên sóng. Bố lấy con chim cánh cụt nhỏ ra khỏi túi. Nó đứng trên lòng bàn tay của bố trong lớp áo khoác màu đen mịn và chiếc áo sơ-mi trắng gọn gàng ở phía trước bằng những sợi lông nhỏ li ti. Nó nhìn mặt đất, bầu trời và mặt nước rồi nôn nóng nhón chân lên và vươn dài đôi cánh nhỏ.

Nhưng nó không thể đi, cũng không thể bay. Đôi cánh quá nhỏ để nhấc bổng nó lên.

Bố nói:

- Nó không thuộc về mặt đất. Đây là loài chim dưới nước.

Bố ngồi xổm gần một tảng băng trắng mỏng bên bờ hồ và cố vươn ra xa, bố hất con chim nhỏ từ bàn tay xuống làn nước trong xanh. Trong chớp mắt, nó vừa ở đó đã biến mất ngay. Ngoài xa những tảng băng là một vệt sọc dài rồi một hố đen.

Bố nói:

- Nó đang tăng tốc độ kìa, với những bàn chân có màng để nhấc bổng nó lên… Nó bay rồi!

Laura không kịp nhìn theo nó bay lên nhỏ xíu giữa bầu trời xanh bao la chói nắng. Rồi, trong ánh nắng lấp lóe, nó biến mất. Hai mắt cô lóa nắng không còn nhìn thấy gì nữa. Nhưng bố vẫn đứng nhìn theo nó đang bay về phía nam.

Tất cả không bao giờ hiểu chuyện gì đã xảy ra cho con chim nhỏ khi nó từ phía bắc xa xôi bay tới trong bão táp và cả khi nó về phía nam ngập nắng. Tất cả không bao giờ thấy hoặc nghe nói về một con chim khác giống như nó. Tất cả cũng không bao giờ tìm xem con chim đó thuộc giống chim nào.

Bố vẫn đứng nhìn thật xa qua mặt đất mênh mông. Tất cả các đường cong trên đồng cỏ đều điểm màu từ nâu nhạt sang màu da thuộc, rồi màu vàng xám, màu tím phớ nhẹ xanh lá non và ở xa hơn là màu xanh xám. Nắng ấm và không khí như nhuốm sương mù. Laura chỉ cảm thấy hơi lạnh ở bàn chân do đứng gần những tảng băng bên bờ hồ.

Mọi vật đều im lìm. Không có gió khuấy động lớp cỏ màu xám bạc và không có một bóng chim trên mặt nước hoặc trên bầu trời. Nước hồ chỉ vỗ nhẹ vào mé bờ của sự tĩnh lặng đó.

Laura nhìn bố và cô biết bố cũng đang lắng nghe. Sự im ả còn khủng khiếp hơn cái lạnh. Nó mạnh hơn bất kì âm thanh nào. Nó có thể chặn đứng tiếng nước róc rách và những âm vang nhòa nhạt trong tai Laura. Sự im ả bao gồm cả không có âm thanh, không có chuyển động, không có một thứ gì ngoài sự đáng sợ của riêng nó. Tim Laura rộn lên vùng nhảy như muốn cố trốn ra khỏi nó. Bố chậm rãi lắc đầu nói:

- Bố không thích thế. Bố không thích cái cảm giác về thời tiết. Có một cái gì…

Bố không thể nói rõ cái gì đó ra sao và bố nhắc lại:

- Bố không thích thế. Bố không thích thế chút nào.

Không ai có thể nói đích xác có một cái gì đó bất thường trong thời tiết. Trời đang ở tiết thu muộn khá đẹp. Mỗi đêm đều có sương giá và thỉnh thoảng có đống băng còn ngày đều có nắng. Mỗi buổi chiều Laura và Mary dạo bộ trong nắng ấm trong lúc Carrie chơi với bé Grace ở cạnh nhà.

Mẹ nhắc:

- Hãy ráng sưởi nắng cho thật nhiều. Mùa đông sắp tới rồi và lúc đó các con sẽ phải bó gối ở trong nhà.

Tất cả đều ra ngoài trong thời tiết sáng sủa nhẹ nhàng như để tích trữ ánh nắng và không khí dịu mát cho mùa đông khi họ không thể còn có gì.

Nhưng thường thì trong lúc dạo bộ, Laura vẫn nhìn thật nhanh về hướng bắc. Cô không biết rõ tại sao. Ở đó chẳng có gì cả. Đôi lúc cô đứng im trong nắng ấm lắng nghe và thấy khó chịu. Không có lí lẽ nào để giải thích.

Bố nói:

- Sắp tới một mùa đông ác liệt. Mùa đông ác liệt nhất mà mình gặp.

Mẹ phản đối:

- Sao thế, Charles. Lúc này thời tiết đang rất dễ chịu. Chỉ có một cơn bão sớm thì chưa hẳn là lí do để bão trọn mùa đông sẽ tồi tệ.

Bố nói:

- Anh đã đánh bẫy cầy hương khá nhiều năm rồi và chưa bao giờ anh thấy chúng làm vách ổ dầy như thế.

Mẹ nói:

- Những con cầy hương!

Bố nói:

- Bằng một cách nào đó, những con thú hoang lại biết rõ. Mọi loài thú hoang đều đã sẵn sàng cho một mùa đông ghê gớm.

Mẹ nêu ý kiến:

- Có lẽ chúng chỉ sẵn sàng vì đã có trận bão dữ dội kia.

Nhưng bố không tin như thế. Bố nói:

- Phần anh, anh không thích cái cảm giác của các con vật. Thời tiết hiện nay giống như che giấu một điều gì mà không cho phép bỏ phí một chút. Nếu anh là một con thú, anh sẽ lùng sục trong hang của mình và đào cho nó sâu hơn. Còn nếu anh là một con ngỗng trời, anh sẽ xoải cánh bay khỏi đây.

Mẹ cười với bố:

- Anh đúng là một con ngỗng trời đó, Charles! Em chưa biết có lúc nào em thấy được một mùa thu muộn đẹp hơn.