Tam Cô Nương Nhà Nông

Tiết Đoan Ngọ ở nơi này, trước cửa đều nhét hai cây lá ngải cứu, ăn trứng gà luộc, ăn bánh chưng.

Còn lũ con nít, trên tay, trên cổ, cẳng chân đều buộc chỉ màu ngũ sắc, nói là phòng “Năm loại độc”; ăn trứng gà luộc, bọn chúng còn “Đấu trứng” với nhau, cầm trứng nhà mình luộc gõ vào trứng của nhau, xem trứng nhà ai rắn chắc, nếu quả trứng nào đấu đến cuối cùng mà không bị vỡ vụn, đó chính là “Trứng đại Vương” rồi, rất trâu.

“Tam Tam, lá ngải cứu này nhét vào cánh cửa rồi, đừng ném đi, sang thu, cuối hè, nếu bị ngứa mụn nhọt, phát rôm, nấu nước tắm, có tác dụng.” Mẹ Bào nói theo kinh nghiệm đời trước, Diêu Tam Tam đồng ý.

“Tam Tam, có chuyện này.” Mẹ Bào chép miệng, hơi do dự, “Nói với con như thế nào đây!”

“Chuyện gì vậy, mẹ, có việc mẹ cứ nói!” Diêu Tam Tam vội nói.

“Tam Tam, ngày hôm qua lúc tối muộn, mẹ đi chỗ ươm giống gọi Kim Đông ăn cơm, lúc tan việc rồi, mẹ nhìn thấy cô em họ kia của con, tên Hồng Hà ra khỏi cửa chính chỗ ươm giống, giống như là... Có người đợi con bé, con bé đi chung với người nọ rời đi.” Mẹ Bào cân nhắc nói, “Lẽ ra, mẹ cũng không nên nhiều chuyện như vậy, nhưng mà mẹ nhìn người nọ, giống như là Vương Lục Tử lưu manh ở thôn trước, người nọ cũng không phải hạng người tốt gì, nhị lang tám trứng, sắp ba mươi rồi, vẫn không tìm được một người vợ.”

Ồ! Tâm trí Diêu Tam Tam khựng lại. Hồng Hà coi như trưởng thành sớm, mười sáu tuổi rồi, bản thân đã nghĩ đến chuyện lập gia đình... Nếu thật sự có dính dáng đến một kẻ lưu manh có tiếng xấu, có thể đã nguy rồi.

“Chuyện này ấy mà, có lẽ là do mẹ nghi ngờ. Nhưng chân sạch không giẫm c*t thối, một cô gái con nhà tiếp xúc với người như vậy, luôn không tốt. Thím ba của con đó, mẹ cũng không thèm nói chuyện với người như bà ta, nên mẹ định nói với con bé, không được thì thôi, nói không chừng còn khiến con bé nghi ngờ mẹ đoán mò.” Mẹ Bào nói, “Tam Tam, mẹ đã nói với con, trong lòng con tự cân nhắc.”

“Mẹ, con biết rồi.” Diêu Tam Tam vội nói, “Con sẽ để ý.”

Chào mẹ Bào, chân mày Diêu Tam Tam lập tức nhíu lại. Hôm nay mắt nhìn thấy mấy đứa nhà chú hai, chú ba, không có một đứa nào có tiền đồ, Đại Văn lười biếng mềm yếu, Nhị Văn nhị lang tám trứng, hai đứa tiểu nhân, Trụ Tử và Tam Văn, cũng phải gọi là trong nhà quản không thành người. Cô mới phát hiện Hồng Hà này có chút giác ngộ, nếu lại dính dáng đến chuyện như vậy, danh tiếng nhà họ Diêu nguy rồi không nói, cô nhóc Hồng Hà này sẽ tèo mất.

Coi như không phải là em họ của cô, bây giờ con bé đã là thợ trong khu ươm giống của cô, cũng không nên xảy ra chuyện gì ở chỗ này.

Diêu Tam Tam lặng lẽ nói chuyện này cho Bào Kim Đông, vừa nghe Bào Kim Đông chậc một tiếng, “Anh nói! Mấy ngày trước anh thấy Vương Lục Tử ngồi chồm hổm hút thuốc trên đất phía nam khu ươm giống của chúng ta, anh còn nói làm sao, lúc công việc bận rộn đồ lười biếng này không đi làm việc nhà nông, chạy tới đây ngồi làm gì!”

“Anh nói làm sao giờ?” Diêu Tam Tam vội hỏi.



“Cái gì mà làm sao giờ!” Bào Kim Đông nói, “Hồng Hà cũng không phải em ruột của em, nếu không anh cho hai thằng đó cũng không dám! Đây là chuyện nhà thím ba em, sao em phải quan tâm!”

“Lời không thể nói như vậy. Làm thân con gái, vốn đáng thương, không dễ dàng.” Diêu Tam Tam ngẫm nghĩ trong lòng, “Con bé Hồng Hà này, dù sao cũng không giống như thím ba, rơi vào trong tay bà nội em, vào trong gia đình thím ba em, cũng là đáng thương. Nếu như thật sự có chuyện gì, đời này của Hồng Hà sẽ tèo mất.”

“Cũng đúng, mới mười sáu tuổi!” Bào Kim Đông nói, “Anh nhìn Hồng Hà này, bình thường vẫn coi là chịu khó, không nói nhiều, thấy anh cũng luôn nghiêm túc gọi anh ba, đoán chừng do tuổi còn nhỏ, dễ dàng bị người ta dụ dỗ.”

Diêu Tam Tam thầm cân nhắc một hai trong lòng hồi lâu, gọi Bào Kim Đông: “Anh Kim Đông, anh phải lưu ý giúp em một chút.”

Hai ngày sau, lúc chiều tối tan việc, Diêu Tam Tam gọi Diêu Hồng Hà lại.

Công nhân đều đã tan việc, chị hai die nda nle equ ydo nn cũng đi rồi, Diêu Tam Tam gọi con bé đến cạnh một bờ ao, tùy ý ngồi chỗ ven bờ cao một thước nói: “Hai ngày trước chị nhìn thấy Vương Lục Tử ở thôn trước rồi.” Diêu Tam Tam nói thẳng, “Sao anh ta tới tìm em?”

Sau đó, Diêu Tam Tam kinh ngạc nhìn mặt Diêu Hồng Hà, lại xuất hiện vẻ mặt ngượng ngùng, cúi đầu, nhỏ giọng nói: “Chị ba, chị biết cái gì?”

Xong rồi, Diêu Tam Tam than thở trong lòng, nói dứt khoát: “Chị chỉ biết, anh ta không phải người tốt gì.”

“Chị ba, người khác nói anh ấy xấu không tốt, em không biết.” Hồng Hà ấp úng nói, “Anh ấy vô cùng tốt với em, rất quan tâm em.”

“Anh ta quan tâm em như thế nào?” Diêu Tam Tam nhịn cơn tức nói, “Làm sao em biết anh ta?”

“Lúc đầu mùa xuân, em ở khu đất phía nam thôn đào cây tề thái *, anh ấy tìm em nói chuyện, nên biết.” Diêu Hồng Hà cũng đàng hoàng nói tiếp, “Ban đầu thì hỏi em tên gì, sao không đi học, giúp em đào cây tề thái, sau đó dần từ từ quen thuộc. Anh ấy thích nói chuyện với em, nói rất nhiều việc với em, mẹ của em mắng em, anh ấy kiên nhẫn an ủi em.”

(*) Tề thái, Cỏ tâm giác, tề thái hoa, địa mễ thái, cải dại - Capsella bursa-pastoris (L.) Medic., thuộc họ Cải - Brassicaceae.

“Vậy bây giờ anh ta... Nói tính toán gì với em chưa?”

“Anh ấy nói anh ấy yêu thích em, nói có thể mang em đi Ninh Ba làm công, ra ngoài va chạm xã hội, kiếm thật nhiều tiền.” Diêu Hồng Hà nhẹ nhàng nói, “Em không có chứng minh thư, mặc dù đủ mười sáu tuổi rồi, nhưng vẫn chưa đi làm.”



Điều này rõ ràng muốn dụ dỗ, Hồng Hà lại coi như chuyện tốt. Diêu Tam Tam cảm thấy, nói chuyện hơi khó khăn, “Vậy hai người... Bây giờ phát triển đến đâu rồi?”

“Không có gì cả.” Diêu Hồng Hà cúi đầu nói, “Mỗi ngày em đều tới đây làm, tan việc, anh ấy sẽ tìm em nói chuyện, nói một lúc em phải về nhà, trong nhà bận thu lúa mạch, đi về trễ bị mắng.”

Ôi, cám ơn thím ba mắng chửi người hung ác! Diêu Tam Tam lúc này đang nghĩ, thím ba mắng người có lúc cũng không hẳn là chuyện xấu.

“Nhưng Hồng Hà à, em không biết anh ta là người như thế nào sao! Nổi danh nhị lang tám trứng!”

“Chị ba, coi như toàn thế giới đều nói anh ấy không tốt, nhưng anh ấy đối xử tốt với em, không được sao?” Diêu Hồng Hà nói đến đây, ngẩng đầu lên nhìn Diêu Tam Tam, lại tỏ vẻ hết sức nghiêm túc.

Được rồi được rồi, một thiếu nữ thiếu hụt quan tâm yêu thương, mười sáu tuổi, ngây thơ đơn thuần dốt nát vô tri, quả thật dễ dụ dỗ mà! Diêu Tam Tam cảm thấy thật sâu sắc, kiếp trước chị hai lấy chồng ở xa, mình qua loa đồng ý đến nhà họ Tống, còn không phải do thiếu hụt quan tâm yêu thương, cộng thêm do tuổi còn nhỏ sao? Chỉ muốn nhanh chóng thoát khỏi căn nhà lạnh lùng một chút mà thôi, giống như người trong giá lạnh đông hỏng người rồi, theo bản năng muốn đến gần ấm áp chút xíu, cho dù là mộng ảo, cho dù chỉ trong tưởng tượng của bản thân.

Cha mẹ người nhà không quan tâm, tưởng tượng thấy gả cho người, có chồng, dù sao cũng được quan tâm yêu thương đi?

Kết quả như thế nào?

Cũng chỉ là gặp nạn dễ gặp ảo giác uống rượu độc giải khát.

Cái gọi là đàn ông sợ đi sai đường, phụ nữ sợ gả sai chồng. Nhưng giờ phút này trong lòng Diêu Tam Tam tràn đầy suy nghĩ, không biết nên khuyên nhủ Hồng Hà này như thế nào đây.

Chú thích “Phát hồ tình, chỉ hồ lễ” [发乎情止乎礼]. Đây là một câu trích trong học thuyết của đức Khổng Tử. Truyền thuyết nói rằng trong “Kinh Thi” do đức Khổng Tử biên soạn, trích mục “Quan Thư”, miêu tả một người nam nhân trẻ tuổi vì yêu thương nhung nhớ một vị nữ tử mà mắc bệnh tương tư, ngày đêm ăn ngủ không yên. Học trò của Khổng Tử, Tử Phục viết lại điều này ghi một lời răn bên dưới “Phát hồ tình chỉ hồ lễ nghĩa”, đó cũng chính là chủ trương của đức Khổng Tử ngày xưa, “Nhạc nhi bất dâm”. Chữ “Hồ” ở đây là giới từ, nghĩa tương đương với từ “Vu”.

“Phát hồ tình chỉ hồ lễ” nghĩa là “Cho dù ái tình có phát sinh thì bên trong ái tình ấy vẫn luôn có những khuôn phép của lễ nghi đạo đức ràng buộc giới hạn con người ta không nên đi vượt quá lằn ranh đó.”

Ý tứ ở đây muốn nói rằng: Giữa người và người với nhau ái tình nảy sinh là điều không thể cấm cản, nhưng ái tình đó không được vượt quá giới hạn của lễ giáo cùng lề thói xã hội, chính là không được có quan hệ tằng tịu bất chính. Giới hạn ở đây không phải là ngăn chặn ái tình giữa hai bên, mà ý muốn nói những phạm vị cho phép của lễ giáo trong xã hội đối với ái tình. Con người phải biết dừng lại trước những điều cấm kỵ vượt quá giới hạn của lễ nghi đạo đức. Không được chỉ vì tình ái mà làm ra những sự việc trái với luân thường đạo lý, đi quá những ràng buộc giới hạn của đạo đức. Chung quy cả cụm có nghĩa là “Phát ra từ tình yêu, nhưng dừng lại ở lễ nghĩa