Thiên Tống

Tông Trạch là người rất công bằng, chính trực, hắn làm một bản tổng hợp vô cùng chi tiết, tỉ mỉ về những gì mà hắn tìm hiểu được ở Dương Bình gửi lên Hộ Bộ. Trước buổi Triều hội ngày mai, Hộ Bộ đã đệ bản tấu chương này cho phủ Nội Các, sau đó phủ Nội Các lại đệ bản tấu chương đó lên cho Hoàng Thượng.

Trương Bang Xương nói:

"Bệ hạ, Tông đại nhân nói, theo những gì mà hắn điều tra, thì có đến ba phần tú tài từ bỏ việc học hành, mà tư lịch của tú tài ở Dương Bình trong hai năm qua vỏn vẹn chỉ có tám người, đây quả là việc vô cùng hiếm thấy của Đại Tống."

Triệu Ngọc hỏi:

"Sao Quốc Tử Giám không hề báo cáo?"

"Bẩm bệ hạ, trên này đã nói rất rõ, có người của Quốc Tử Giám đã báo lên huyện lị, huyện lị cũng cử người xuống tra hỏi, nhưng không hề có kết quả."

"Trẫm rất tò mò một chuyện, Âu Dương không phải khuyến khích mọi người học chữ sao? Sao lại phạm vào tội danh phá vỡ nền móng Đại Tống?"

Thái Kinh ở bên cạnh nói:

"Bẩm Bệ hạ, Âu Đại nhân là người trọng chữ, không trọng Văn. Tiến sĩ trong triều đình lại chọn Văn chứ không chọn chữ. Vi thần thấy xuất phát điểm của Âu đại nhân tuy là tốt, nhưng có chút hấp tấp và liều lĩnh."

"Uhm!"

Triệu Ngọc gật đầu và nói:

"Vậy ý của các khanh là.."

"Chi bằng hãy đổi tri huyện, vừa hay Thứ Sử Thọ Châu có một ghế trống."

"Ngũ phẩm? Không được, trẫm đã từng nói trong vòng ba năm không thể lên chức, nhanh như thế mà đã nuốt lời, người trong thiên hạ sẽ bàn tán ra sao chứ?"

Vương Phấn nói:

"Ý của Thái tướng là, Âu Dương phải chuyển đi nơi khác, các đại thần đều xuất thân từ khoa cử, bây giờ vẫn đang bàn tán ầm hết cả lên. Báo chí của Âu đại nhân làm việc rất hiểu quả, chi bằng hãy triệu về kinh thành, Bệ hạ cũng có thể được xem tin tức mới nhất ngay trong ngày."

"Uhm, để trẫm suy nghĩ một lát, các khanh cứ dâng lên một biểu chương."

Tin tức này được Lý Dật Phong khơi ra, ngay lập tức gửi về Dương Bình, những người có liên quan nghe được tin này đều rất kinh hãi. Tô lão gia là người có hiểu biết sâu rộng, chỉ một câu nói đã bóc trần điều bí mật ở trong đó:

"Bây giờ Dương Bình là hương mô mô*.

*Hương mô mô: kẹo xà lách.

Và nay ai cũng biết cái ghế tri huyện Dương Bình này là cái ghế trống béo bỡ nhất.

Lý Dật Phong nói:

"Kinh thành có lời đồn, ba năm tri châu không bằng một thư lại Dương Bình."

"Người ta tức đỏ mắt, ghen ghét, đố kị đó."

Cam Tín ở bên cạnh cười nhạt và nói:

"Mỗi tháng ta được nhận một trăm quan tiền, bọn chúng nhìn không được, nên muốn tự mình đến cầm."

Tô lão gia gật đầu:

"Chủ yếu là danh tiếng của đại nhân quá lớn, ngoài đường bây giờ ai mà không biết đến tiếng của đại nhân. Làm báo chí, tổ chức võ cử, thu phục Tống Giang. Còn cò hiệp hội thương nghiệp Dương Bình, xưởng quân sự Dương Bình. Điều đáng chết nhất là, trong triều đại nhân không có chỗ dựa. Phía Hoàng Đế thì đương nhiên hi vọng đại nhân có thể lên kinh chuyên tâm viết báo, người rõ ràng cầu còn không được ấy chứ."

Âu Dương cười ha ha và nói:



"Ý này có nghĩa là ta còn ở lại Dương Bình thì sẽ khiến cho trên dưới triều đình khó chịu rồi? Chỉ cần ta đổi đi nơi khác, mọi người đều sẽ vui vẻ?"

"Đúng là ý này. Nếu không cũng sẽ không bảo tên quan có tiếng tăm tốt đẹp như Tông Trạch đến điều tra Dương Bình."

Tô lão gia nói:

"Phải nghĩ ra một đối sách, nếu không Dương Bình sẽ lại không có ngày ngóc đầu dậy."

Cam Tín nói:

"Chi bằng trực tiếp đi gặp Hoàng Thượng, nói với người là đại nhân không muốn rời đi."

"Hoàng Thượng hỏi: Sao khanh lại không muốn rời đi chứ? Là vì Dương Bình giàu có và đông đúc, hay vì Dương Bình không có khanh thì không xong? Hay là khanh cho rằng khanh là người tài giỏi nhất thiên hạ?"

"....."

Cam Tín buồn rầu, thật sự không có lý do nào để có thể đứng mãi ở nơi này không chịu rời đi. Bây giờ cái chân đau đã bị người ta tóm gọn trong tay, xuất phát từ mục đích bảo vệ Âu Dương, Hoàng Đế cũng sẽ điều Âu Dương đến đổi vị trí công tác cho người khác. Vả lại, cứ cố chấp không đi, các đại thần nhất định sẽ hạch tội.

Tô Thiên - người nãy giờ chẳng chịu nói một lời nào đột nhiên mở miệng:

"Theo như ta thấy, chỉ có thể đi giải quyết tận gốc vấn đề mà thôi."

"Ngươi nói xem."

"Trực tiếp dâng tấu chương xin từ chức."

Tô Thiên ra hiệu để cho mình nói hết cái đã:

"Thứ nhất, Hoàng Thượng đáp ứng đơn xin từ chức của Âu đại nhân. Âu đại nhân có thể chuyên tâm phát triển hiệp hội thương nghiệp Dương Bình. Nói thế này là hơi ích kỷ, đại nhân chớ để bụng. Thứ hai, Hoàng Thượng đáp ứng đơn từ chức của Âu đại nhân, cử người đến nhậm chức. Chúng ta hoàn toàn có thể đồng lòng khống chế hắn, biến hắn trở thành tên tri huyện bù nhìn, đại nhân làm một tri huyện ẩn thân. Việc này không giống với Lưu Tứ Nữ, ta tin rằng toàn Dương Bình đều sẽ phò trợ cho đại nhân. Điểm lợi của Dương Bình là không cần sự cung ứng ở bên ngoài. Tiền, chúng ta có. Người, chúng ta cũng có. Thứ ba, Hoàng Thượng chấp nhận đơn từ chức của Âu đại nhân, chúng ta liền có thể đưa mười vạn bách tính lên kinh thành."

Âu Dương cười và nói:

"Thực ra, điểm thứ nhất cũng không hợp lý, có câu tục ngữ nói rất hay: một người Dương Bình là một con rồng, mà một đám người Dương Bình sẽ thành một đám côn trùng, hai người có năng lực làm việc, luôn luôn có tác phong làm việc của riêng mình. Có thể để Tô Thiên rút lui, còn ta lên thay thế, nhưng tuyệt đối không thể có cùng lúc hai người chủ quản lý được."

Tô Thiên bái phục và nói:

"Không ngờ đại nhân vẫn còn có thể cười được."

"Chẳng lẽ khóc?"

Âu Dương nói:

"Yên tâm, cho dù ta có bị điều đến Lĩnh Nam, thì chúng ta vẫn có cơ hội cùng nhau hợp tác. Cứ coi như ta đang đi khai thác thị trường phía Nam là được rồi."

Những người khác cũng không biết phải nói cái gì nữa, dù sao thì cũng chẳng nói ra được cái gì nên hồn, mọi người chỉ có thể cáo tự và yên lặng xem tình hình chuyển biến ra sao. Không ngờ ngày hôm sau chuyện này đã được truyền ra ngoài, lập tức trở thành chuyện lớn nhất của huyện Dương Bình. Âu Dương hiểu rất rõ, rất nhiều người không phải quan tâm đến tiền đồ của mình thế nào, mà là quan tâm đến việc tri huyện đến nhậm chức sau này sẽ là ai, là người có tác phong làm việc như thế nào. Nhưng bách tính cũng hiểu rõ, không có Âu Dương, cái lợi và cái hại trước đây đều sẽ từ từ suy giảm.

Điều Âu Dương quan tâm chính là hai sản nghiệp để lại ở Dương Bình. Thứ nhất là tòa soạn báo, tòa soạn không quyết định ở tài sản bất động, mà ở chỗ các kí giả vừa mới có năng lực đơn độc viết bài. Vấn đề ở phương diện này không coi là lớn, các kí giả đều nguyện ý cùng gắn bó với sự tồn vong của Hoàng Gia báo. Thứ hai là xưởng quân sự, tiền của đơn hàng đầu tiên kí kết với Triệu Ngọc đã nhận rồi, quy mô xưởng tuy nhỏ, những mỗi ngày cũng có thể sản xuất ra tám trăm gói hỏa dược, việc giao hàng theo đơn đặt hàng chỉ là chuyện của vài ngày mà thôi. Vấn đề thứ nhất hiện nay là công xưởng có thể tiếp tục kinh doanh hay không, hai là quy mô của công xưởng chuyển dời rộng bao nhiêu.

Triển Minh chiêu mộ Sương quân cũng vì giữa đường xuất hiện một tên Trình Giảo Kim này mà trì hoãn, mà việc buôn bán quân sự đối ngoại cũng vì thay đổi bất ngờ này mà tạm dừng thương nghị. Sự cảm kích của Triển Minh đối với Âu Dương không lời nào có thể diễn tả được, trong thời gian hơn hai năm đã đưa hắn từ một tên Bộ khoái trở thành một Huyện Úy, sau đó còn được thăng chức lên làm quan thất phẩm. Hắn không giỏi biểu đạt, chỉ nói rằng Âu Dương đi đâu thì hắn sẽ đi đó, có nhậm quan mấy phẩm hắn cũng không bận tâm. Dù sao hắn cũng không phải là người bản địa, hơn nữa Huệ Lan cũng phải cùng Âu Dương rời đi.

Bất kể là nói như thế nào, thì tin tức này cũng đem đến cho huyện Dương Bình một bầu không khí trầm lặng, do sợ hãi và lo lắng với việc mình không biết, dẫn đến chủ chợ chẳng có lòng dạ nào quản lý, công nhân chẳng còn lòng dạ nào để làm việc, trường học cũng chẳng còn tâm trí nào để giảng dạy. Kể cả nông dân cũng không ngừng thảo luận xem có nên tích trữ lương thực hay không. Lúc Âu Dương còn ở đây, một chút ý nghĩa của việc tích trữ cũng không có, bởi vì bất luận là mùa màng có như thế nào, nha môn cũng sẽ căn cứ vào sự biến hóa của giá cả thị trường để ổn định giá. Năm mùa màng bội thu thì sẽ thu lương thực, năm thất bát thì sẽ bán lương thực. Cho nên việc tích trữ lương thực chỉ có tổn thất chứ chẳng hệ có ích lợi gì cả.

Lại nói về trên dưới trong triều, bây giờ đều đang nhìn chằm chằm vào miếng thịt Dương Bình. Chuyện này kể ra cũng có thể gọi là ông có cái lý của ông, bà có cái lý của bà. Mà hiện trạng của Dương Bình cũng đã bắt đầu tác động đến Đông Kinh. Trước hết là các loại rượu, các loại sản phẩm dệt. Do các chủ chợ ở Dương Bình từ chối đơn đặt hàng, giá cả tăng cao. Các loại dược liệu quý hiếm, da chồn, cũng như các loại sản phẩm xa xỉ khác vì việc hiệp hội thương nghiệp Dương Bình tạm dừng buôn bán mà giá cả cũng tăng mạnh. Dự tính vì thị trường nuôi dưỡng ở Dương Bình chấm dứt cung cấp, mà trong tương lai, các loại gia súc - gia cầm như lợn, gà, dê ..v..v cũng sẽ có sự thay đổi lớn.

Cũng do sự tuần hoàn ác tính, mà hiện tượng hoang mang ở những người gửi tiền cũng bắt đầu xuất hiện rải rác, họ bắt đầu rút tiền ra khỏi ngân hàng. Tuy Tô Thiên đã triệu tập một lượng lớn tiền vốn đến Dương Bình để áp chế chuyện này, nhưng suy cho cùng vẫn cứ như bọt biển vậy, người gửi tiền ở các nơi đều có dấu vết của hiện tượng rút tiền ra khỏi ngân hàng, lại thêm việc kinh tế ở những vùng xung quanh với Dương Bình đều là một thể thống nhất, nên ngân hàng tư nhân Dương Bình vội vàng thông báo cho Hộ Bộ được biết, rằng bất cứ lúc nào, ngân hàng tư nhân cũng sẽ vì chuyện không có tiền mặt để xoay vòng và cho người rút tiền rút ra mà vỡ nợ, muốn triều đình gấp rút cho vay một khoản tiền. Sau khi Hộ Bộ cử người đến điều tra đã cảm nhận sâu sắc thế nào là sự sợ hãi của việc ngân hàng tư nhân bị vỡ nợ. Hộ Bộ lập tức dâng tấu chương xin Hoàng Thượng chuẩn tấu cho dân chúng mượn tiền. Sau khi xem xong, Triệu Ngọc quyết định đích thân triệu Tô Thiên vào điện.



.....

"Muốn mượn ba trăm vạn quan tiền?"

Triệu Ngọc hít một hơi lạnh và hỏi:

"Cái này gọi là thứ lý lẽ gì chứ?"

Tô Thiên hiểu rất rõ sự nghi hoặc của Triệu Ngọc nên thong thả đáp:

"Bẩm Bệ hạ, bất cứ lúc nào người mượn tiền cũng có thể rút tiền đã trữ, đây chỉ là chút phí thủ tục mà thôi. Nhưng thời hạn của người cho vay tiền vẫn chưa tới, nên ngân hàng tư nhân không có tiền mặt. Ba trăm vạn quan tiền này chỉ là kỳ thứ nhất, sau đó vẫn mong triều đình có thể cho ngân hàng tư nhân Dương Bình vay năm trăm vạn quan tiền trong vòng hai tháng. Như vậy ngân hàng mới có thể vượt qua cơn khủng hoảng."

Nghe lời này của Tô Thiên, Triệu Ngọc cảm thấy thật nực cười:

"Bản thân ngươi kinh doanh không tốt, dựa vào cái gì mà lại đến đòi hỏi triều đình phải giúp ngươi một tay chứ?"

"Là người phụ trách ngân hàng tư nhân Dương Bình, Tô Thiên đương nhiên sẽ dốc toàn bộ tính mạng và tài sản của thân gia để bù lỗ, nhưng một khi tin tức nguy nan của ngân hàng tư nhân Dương Bình lọt ra ngoài, người gửi tiền ở các nơi đương nhiên sẽ bắt đầu điên cuồng moi cho được tiền mặt của ngân hàng nhà nước, với số tiền dự trữ của Dương Bình hiện nay, nghìn vạn tiền vốn dự trữ của ngân hàng sẽ một đi không trở lại."

"Nghiêm trọng đến thế sao?"

Hộ Bộ Thị Trung đáp:

"Đúng là như vậy ạ, bây giờ tin tức vẫn chưa truyền ra ngoài, tiền trong ngân hàng ở các nơi như Thọ Châu, Đông Kinh... miễn cưỡng vẫn có thể thực hiện đổi tiền mặt được, nhưng một khi tin tức bị lan ra tới phủ Chân Định phía Bắc, thì người người sẽ yêu cầu được rút tiền mặt, ngân hàng không có tiền trao trả, đương nhiên là sẽ dẫn tới rối loạn."

Triệu Ngọc xoa xoa mi tâm:

"Chuyện này sao có thể xảy ra vậy?"

"...."

Hộ Bộ và Tô Thiên đều đưa mắt nhìn nhau, sau đó nhất tề hướng ánh mắt về phía Hoàng Đế.

"..."

Triệu Ngọc ngạc nhiên hỏi:

"Sao các khanh lại nhìn trẫm với ánh mắt đó?"

Tô Thiên cứng đầu cứng cổ nói:

"Vì Bệ hạ muốn Âu đại nhân thuyên chuyển công tác."

"Quả là chuyện hài. Một tri huyện bị thuyên chuyển công tác lại có thể dẫn tới cả nước rối ren?"

Triệu Ngọc có chút hung hăng, nói:

"Âu Dương không muốn đi thì có thể nói với trẫm, không cần thiết phải gây sức ép cho trẫm."

Hộ Bộ thưa:

"Cũng không phải là lỗi của Âu đại nhân. Âu đại nhân đã sử dụng các kiểu biện pháp để làm yên lòng dân chúng. Nhưng mà... Thứ lỗi cho vi thần nói thẳng. Dương Bình chính là phú huyện, lượng tiền tồn trữ ở nơi này khá cao, tuy không thể so với Đông Kinh, nhưng cũng không hề kém cạnh. Vừa nghe nói Âu đại nhân có thể bị thuyên chuyển công tác, các chủ chợ liền sợ rằng tri huyện kế tiếp sẽ ra sức bóc lột, nên dừng sản xuất cả loạt, lại còn không ngừng bán hết hàng hóa ra thị trường. Đây là nguyên nhân thứ nhất. Các chợ đều đình công, dẫn đến một lượng lớn người lao động đổ về Dương Bình không có tiền để mưu sinh, phải rút tiền mặt đang gửi tiết kiệm. Mà nguyên liệu cũng như việc buôn bán của các chủ chợ đều do ngân hàng Dương Bình ở các nơi khác giúp sức. Họ ngừng sản xuất, dẫn đến nguyên liệu cung cấp cho việc buôn bán bị đội giá. Mà đội giá với quy mô lớn như vậy, bách tính biết được càng thêm phần lo sợ, thêm vào đó là chuyện Âu đại nhân bị điều đi, cho nên để có thể yên tâm hơn, suy nghĩ chung vẫn là đem tiền để ở trong nhà. Cứ tuần hoàn ác tính như vậy, dẫn đến việc chỉ trong vòng bốn ngày, số người gửi tiền đến rút tiền mặt ở các ngân hàng chi nhánh của ngân hàng Dương Bình các nơi đã đạt mức chín mươi phần trăm. Ngân hàng Dương Bình không đủ sức giao trả, từ Thọ Châu đến các vùng lân cận Đông Kinh ..v..v đều tập trung điều động tiền mặt. Tin tức vừa truyền ra ngoài, lời đồn liền nổi lên bốn phía, vì thế mới dẫn tới cớ sự này. Bệ hạ cứ nhìn Đông Kinh sẽ thấy, bây giờ người đến rút tiền mặt đang xếp thành hàng dài từ đầu phố tới cuối phố, trong độ dài năm dặm không sót một ngõ ngách nào."

"..."

Triệu Ngọc không nói lời nào.

"Cũng vì chuyện Âu đại nhân bị buộc rời đi, các xưởng dừng mọi hoạt động sản xuất buôn bán, dẫn đến việc xây dựng Tân Thành Dương Bình rơi vào trạng thái tê liệt, người đầu tư ở bên ngoài vào khóc không ra nước mắt. Tóm lại chỉ có một câu: bây giờ Dương Bình đang bận xử lí những thứ ở trong tầm tay mình, họ cho rằng chỉ khi đổi mọi thứ thành tiền mặt mới có thể yên tâm được. Cũng vì có suy nghĩ như vậy mà một số gian thương không ngừng đầu cơ - tích trữ vật tư. Bệ hạ xem, vốn dĩ là có ba hộ nuôi gà cung ứng cho nội thành Đông Kinh, nay hai nhà đình công, một nhà sản xuất nửa vời. Do gà ở các châu huyện khác vẫn đang trong tình trạng nuôi dưỡng phân tán, thành phẩm lại cao, cho nên giá gà ở Đông Kinh hiện nay đã tăng gấp đôi. Còn chợ gạch ngói nữa. Vì gạch ngói trước đây đều được cung cấp với số lượng lớn, nên các lò gạch lân cận Đông Kinh đều được phá bỏ hoặc là sáp nhập với Đông Kinh, nay các chủ chợ cứ rút tiền mặt rồi rời đi, sân bãi đều mang đi bán hạ giá hết cả, khiến giá gạch ngói đắt ngang ngửa tơ lụa."